Zondagmiddag, 24 mei 2015. Voor de tweede keer die dag ging ik naar Westkapelle.  ’s Ochtends een rondje per auto, maar dit keer besloot ik om – sinds lange tijd – de fiets te pakken. Jaco Walhout heeft al meermalen bewezen dat fietsend vogels kijken in deze tijd van het jaar een effectieve manier is om een dwaalgast te treffen: vanaf de fiets hoor je immers meer en kom je bovendien op plaatsen die met de auto onbereikbaar zijn. Via de duinen reed ik van Vlissingen naar Westkapelle, een mooie route en eentje die goede kansen biedt voor bijvoorbeeld een Roodmus of Bijeneter.

Om ca. 18.00 uur arriveerde ik bij het noordelijke deel van het Noordervroon bij Westkapelle. De vier Temmincks Strandlopers die Corstiaan Beeke eerder die middag had doorgegeven, bleken nog aanwezig. De strandlopers waren tamelijk vliegerig en eenmaal landde het groepje op een slikrandje op een vijftal meters van het ruiterpad dat langs de weg loopt. Voor een fotograaf is zo’n groepje ‘Temminckjes’ een  buitenkans die je niet laat liggen. Het daaropvolgende halfuur lag ik op mijn buik langs de plas, de distels en koeienstront voor lief nemend.

Temmincks Strandlopers, Westkapelle, 24 mei 2015, Thomas Luiten

Temmincks Strandlopers, Noordervroon – Westkapelle, 24 mei 2015. Foto: Thomas Luiten.

Net toen ik het fotograferen voor gezien wilde houden, hoorde ik boven mij enkele keren een droog en kort, Huiszwaluwachtig ‘rateltje’, ongeveer klinkend als ‘prrlrrlt’. Ik keek omhoog en zag recht boven me een leeuwerik richting de K. de Vosweg vliegen. Een dergelijk roepje dat uit een leeuwerik komt, duidt maar op één soort: Kortteenleeuwerik! Direct maakte ik een aantal foto’s, waarna ik naar mijn verrekijker rende die een paar meter verderop lag. Door de kijker volgde ik de vogel, die westwaarts richting hotel Woestduyn vloog en leek te landen in het grasland tussen de K. de Vosweg en de Hogeweg.

Ik kende de roep van Kortteenleeuwerik van Telpost Breskens (meerdere langsvliegende vogels) en uit het buitenland (Turkije, 2009). Zonder een geluidsopname zijn waarnemingen van overvliegende Kortteenleeuweriken echter moeilijk ‘hard’ te maken. Wel gaf ik de waarneming alvast door via de Walcherse WhatsApp-groep. Corstiaan Beeke was in de buurt. Inmiddels bijna een uur na de waarneming liep ik samen met hem en met de audiorecorder in de hand door het grasland waarin de vogel mogelijk was geland, in de hoop de vogel terug te vinden en de roep op te kunnen nemen. Uit het grasland vlogen een tiental Graspiepers op, maar helaas geen leeuwerik.

Kortteenleeuwerik, Westkapelle, 24 mei 2015, Thomas Luiten, compilatie 1 795

Kortteenleeuwerik, Westkapelle, 24 mei 2015, Thomas Luiten, compilatie 2 795

Kortteenleeuwerik, Noordervroon – Westkapelle, 24 mei 2015. Foto’s: Thomas Luiten.

Behalve de roep had ik in het veld de volgende kenmerken gezien: een klein formaat leeuwerik – zichtbaar kleiner dan Veldleeuwerik – met een relatief smalle en korte staart en smalle vleugels, een donker gekleurde onderstaart, een egale lichte buik en een stevige, spitse snavel. Aanvankelijk verwachtte ik weinig van de gemaakte foto’s, maar op het computerscherm bleek de kwaliteit mee te vallen. De kenmerken die ik in het veld zag waren ook op de foto’s te zien, naast het ontbreken van een lichte vleugelachterrand wat Veldleeuwerik uitsluit. Hoewel de borst slecht zichtbaar is, kan Kleine Kortteenleeuwerik uitgesloten worden door de roep en de spitse snavel.

De Kortteenleeuwerik heeft in Nederland de status ‘zeldzaam’ met tot en met 2014 48 aanvaarde gevallen (bron: www.dutchavifauna.nl). De laatste jaren is de soort al vaak door Walcherse vogelaars genoemd als één van de meest te verwachten soorten die nog ontbreken op de Walcherse lijst. Sander Lilipaly had op 21 september 1997 een exemplaar op trek langs Kaapduin, maar langsvliegende vogels zonder foto of geluidsopname worden niet aanvaard door de CDNA. Als de foto’s en beschrijving van dit geval afdoende zijn, is vandaag dus een nieuw kruisje gezet op de toch al imposante Walcherse soortenlijst. De tweede dit jaar, na de Witkeelkwikstaart in het Vroon op 18 april jl. Wat wordt de volgende?

Thomas Luiten