De Kluut is een prachtige elegante witte vogel, wat is hij mooi.

Hierbij het overzicht en de ervaringen van het broedsucces van de weidevogels in het bijzonder de Kluut in dit natuurgebied. Het gebied is in beheer bij de Stichting Het Zeeuwse Landschap.

Waarnemingen 2020:

Ik heb het gebied minimaal 20 keer bezocht, gescand met de verrekijker en de telescoop, het aantal Kluten was groter dan de voorgaande jaren. In het verloop van het broedseizoen heb ik het hoogste aantal van 131 Kluten geteld, in deze periode heb ik zichtbaar 39 nesten gezien die bezet waren in het gehele gebied. Op 21 februari is de eerste Kluut gemeld in het gebied, het hoogste aantal adulte Kluten was 131 op 7 mei, en de eerste juveniel heb ik gezien op 12 mei. Het hoogste aantal juveniele Kluten was 40 stuks in het gehele gebied op 24 mei. 

Ervaringen

Het begin was erg hoopgevend, genoeg water in het gebied door de overvloedige regenval in het voorjaar, helaas werd het dramatisch in het verdere verloop van het broedseizoen nagenoeg geen regen en een heel warm en droog aan het eind van het broedseizoen. In de periode dat de Kluten bijna vliegvlug waren, stond er nagenoeg geen water meer in de plassen, vooral het noordelijke gedeelte wat totaal afhankelijk is van de regen, de plassen in het middengebied hebben de mogelijkheid via een windmolen water in te laten uit de watergang. De zuidelijke plas was nagenoeg nat tot het einde van het broedseizoen, maar daar was de broedintensiteit erg laag. Eind mei vielen de eerste plassen droog die afhankelijk zijn van regenval.

Het grootste gedeelte van het gebied is afgerasterd, wat gunstig is om grond predatoren te weren, de predatie door kraaiachtige vogels, Blauwe reigers en Meeuwen is altijd aanwezig en moeilijk tegen te gaan. Op 23 mei waren de plassen aan de Stenen Kruisweg droog gevallen, en was de waterstand in de noordelijke plas al zeer kritisch waar ik op dat moment nog de hoogste aantal broedparen telde, met op dat moment circa 35 juveniele Kluten van verschillende dagen van leeftijd.

Rond deze periode heb ik ter plaatse contact gehad met een medewerker van Het Zeeuwse Landschap en mijn bezorgdheid overgebracht over deze situatie, de toezegging gekregen dat het intern besproken zou worden.  De Kluten waren totaal in paniek ze waren op zoek naar een ander gebied waar nog water aanwezig was, maar door het raster zaten de juveniele pullen gevangen, ze konden geen kant uit. Op dat moment waren er twee opties om deze situatie op te lossen de hekken openen zodat de juveniele vogels naar een ander gebied konden zoeken, of water inlaten vanuit een watergang of sloot. Helaas was de laatste opties niet eenvoudig te realiseren, men was afhankelijk van het waterschap en gezien de droge periode was dat niet direct te realiseren.

Uiteindelijk heeft het Zeeuwse Landschap toestemming gekregen om water vanuit een sloot binnen het natuurgebied te benutten om water in te laten in de noordelijke plas. Het probleem leek grotendeels opgelost al waren het aantal juveniele vogels al behoorlijk verminderd. Een storende factor in tijd was ook het lange pinksterweekend. 

Het hoogste aantal juveniele Kluten wat ik heb geteld was in de noordelijke plas ongeveer 35, dat nam eind mei synchroon met de verdamping van het water snel af vermoedelijk te weinig voedsel en daardoor verzwakking en daardoor een gemakkelijke prooi voor predatoren. Ook het aantal adulte weidevogels nam hierdoor af wat betekende dat de bescherming door de adulte vogels afnam.

Op 9 juni ontdekte ik hier dat het gebied helemaal leeg was, en tot mijn grote verbazing zag ik vijf dode jonge pullen liggen, Mijn eerste indruk was predatie door een grondpredator maar dat was niet mogelijk in dit afgerasterde gebied. Volgens het Zeeuwse Landschap zou het te maken hebben met een paar koude nachten. Dit zal wel een mogelijke oorzaak kunnen zijn maar een tekort aan voedsel zal zeker een van de belangrijkste factoren zijn geweest.

Uiteindelijk zijn er het gehele gebied voor zover ik het kan overzien maximaal 10 Kluten grootgebracht.

Conclusie.

Gezien de verwachting door het veranderen van het klimaat dat er langere natte en droge periode zullen voorkomen, is het belangrijk om het water zo lang mogelijk op te slaan in het gebied ( wat nu al gebeurt) En verder de gebieden waar geen water in gelaten kan worden in droge periode een alternatief te zoeken door meerdere windmolens te plaatsen. En anders afzien om deze gebieden aantrekkelijk te maken als broedlocatie voor weidevogels die een nat gebied op eisen. Plasdras gebieden.

Verder lijkt me het ook zinvol dat in een kritische periode er meer toezicht is door de beheerder van dit gebied om de situatie te overzien voor het volgen van het broedsucces en indien nodig passende maatregelen te nemen  voor deze mooie vogels de Kluut.

Ik volg deze mooie gebieden inclusief het natuurgebied Oude Veerseweg al sinds 2013, gewoon als natuurliefhebber/ vogelaar dus verder geen wetenschappelijke onderbouwing. Gewoon genieten van deze natuur dicht bij huis.

Joop Scheijbeler  16-01-2021