Het samenstellen van de top-20 aan meest bijzondere waarnemingen is net als de vorige edities soms ook gewoon een kwestie van persoonlijke voorkeur, dus er vallen ook verschillende leuke waarnemingen buiten de boot. Heel wat van de getoonde foto’s zijn al eerder opgenomen in de waarnemingenoverzichten, maar dat mag de pret niet drukken. Veel kijk-, lees- en luisterplezier!
Leuk om te zien is, hoe het totaalaantal waargenomen vogelsoorten per jaar altijd dicht bij elkaar ligt. Sinds 2010 werden op Walcheren elk jaar minimaal 259 soorten gezien, met in 2022 (en in 2013) een recordaantal van 270 soorten. In totaal werden in de periode 2010 – 2022 echter niet minder dan 333 soorten waargenomen.
De enige (echte) soort die dit jaar voor het eerst op Walcheren werd vastgesteld was de Alpenheggenmus. Deze is inmiddels aanvaard door de CDNA en daarmee komt de all time Walcherenlijst op 364 soorten. Daarnaast was Roodsterblauwborst een nieuwe ondersoort voor Walcheren en zouden de donsstormvogel en de DNA-analyse van een vermoedelijke Siberische Braamsluiper ook nog een toevoeging kunnen opleveren. Verder was dit het jaar van de tweede Kleine Kokmeeuw, de derde Breedbekstrandloper, een ongekende influx van Vale Gierzwaluwen en waren Witwangstern en Siberische Boompieper voor het eerst twitchbaar op ons eiland.
Grote Burgemeester, zeedijk Westkapelle, 7 januari 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Siberische Tjiftjaf, Rammekens, 9 januari 2022. Foto: Jaco Walhout.
Smelleken, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 29 januari 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
1. Papegaaiduiker
Op 31 januari fotografeerde Lennart Verheuvel vanuit de auto een langsvliegende adult winterkleed Papegaaiduiker bij Westkapelle. Zien is één, een fraaie serie foto’s maken is twee, maar dit lukte hem wonderwel. Op 10 december werd nog een dode adult winterkleed Papegaaiduiker gevonden op het strand bij Zoutelande. Papegaaiduikers worden niet jaarlijks gezien op (of vanaf) Walcheren.
Papegaaiduiker (compilatie), zeedijk Westkapelle, 31 januari 2022. Foto’s: Lennart Verheuvel.
2. Kleine Burgemeester
Lenn van de Zande ontdekte enkele uren na de eerder genoemde Papegaaiduiker op 31 januari een prachtige adult winterkleed Kleine Burgemeester op de Westkapelsche Kreek. Ondanks dat de vogel daar slechts een uurtje ‘twitchbaar’ was, lukte het nog acht anderen om dit buitenkansje mee te pakken. Het was al ruim acht jaar geleden dat de laatste adulte Kleine Burgemeester op Walcheren werd gezien. Op 6 maart zag Pim Wolf nog een 3kj Kleine Burgemeester naar noordoost over de zeedijk van Westkapelle vliegen.
Kleine Burgemeester, Westkapelsche Kreek, 31 januari 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Rode Wouw, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 11 februari 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Steenuil, Nieuw en Sint Joosland, 11 februari 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Kleine Bonte Specht (roffel), Rammekens, 2 maart 2022. Audio-opname: Lenn van de Zande.
Koereiger, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 4 maart 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Bokje, Schor van Rammekens, 4 maart 2022. Foto: Corine Osté.
Kleine Burgemeester, zeedijk Westkapelle, 6 maart 2022. Foto’s: Pim Wolf.
3. Kleine Kokmeeuw
Op 24 maart ontdekte Lenn van de Zande in het bijzijn van Bram Roobol 10.00u een prachtige adult winterkleed Kleine Kokmeeuw in het Noordervroon bij Westkapelle. De vogel verdween kort daarna uit beeld, maar bleef wel ter plaatse. Nadat hij rond 11.00u werd teruggevonden, kon hij tot 16.30u door meer dan zestig vogelaars worden bewonderd. Daarna vloog de vogel de zee op, om niet meer terug gevonden te worden. Dit was pas de zesde waarneming van een Kleine Kokmeeuw in Nederland en de eerste in tien jaar tijd. De derde voor Nederland was van 11 t/m 19 februari 1990 aanwezig in de omgeving van de spuikom van Ritthem.
Kleine Kokmeeuw, Noordervroon – Westkapelle, 24 maart 2022. Foto: Bram Roobol.
4. Pallas’ Boszanger
Op 27 maart fotografeerde Paul Suijk een Pallas’ Boszanger in Zeeduin, een stukje bos tussen Oostkapelle en Oranjezon. De vogel bleef hier een week hangen en was niet alleen leuk te zien, maar ook veelvuldig zingend te horen. Een unicum op Walcheren! Pallas’ Boszanger is op Walcheren sowieso een zeldzaam dingetje, met sinds 2000 slechts veertien waarnemingen.
Pallas’ Boszanger, Zeeduin – Oostkapelle, 2 april 2022. Foto: Marten Peene.
Pallas’ Boszanger, Zeeduin – Oostkapelle, 2 april 2022. Audio-opname: Jochanan van den Ende.
Velduil, Oude Veerseweggebied, 2 april 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
5. Roodstuitzwaluw
Een korte, maar jaloersmakende waarneming was die van een Roodstuitzwaluw, die Marcel Klootwijk op 17 april over ‘zijn telpost’ in Oranjezon zag vliegen. Roodstuitzwaluw is op Walcheren en ook in de rest van Nederland natuurlijk een zeldzaamheid, maar hoewel de soort op Walcheren inmiddels meer dan tien keer is vastgesteld, was dit pas de derde die ook gefotografeerd werd.
Roodstuitzwaluw, Oranjezon, 17 april 2022. Foto’s: Marcel Klootwijk.
Fluiter, Oranjezon, 18 april 2022. Audio-opname: Matthijs Broere.
Poelruiter, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 19 april 2022. Foto: Piet de Poorter.
Steltkluut, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 22 april 2022. Foto: Corine Osté.
Bonte Kraai, zeedijk Westkapelle, 30 april 2022. Foto: Jan Minderhoud.
6. Breedbekstrandloper
In de ochtend van 7 mei ontdekte Gido Davidse vanaf de racefiets soepeltjes een adult zomerkleed Breedbekstrandloper in het Zandvoortweggebied. Deze vogel liet zich die dag door tientallen mensen van dichtbij fraai bekijken. Die avond leek de Breedbekstrandloper te vertrekken (wegvliegend met Bontbekplevieren), maar in de middag van 9 mei bleek hij toch nog aanwezig. Na de 9e werd hij niet meer gezien. Dit was de derde waarneming van een Breedbekstrandloper op Walcheren na een ‘flyby’ bij Westkapelle op 30 augustus 2010 en een twitchbare vogel op 16 mei 2014, ook in het Zandvoortweggebied.
Breedbekstrandloper, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 7 mei 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
7. Grote Karekiet
Nog een schaarse soort die vanaf de fiets werd ontdekt was de Grote Karekiet. Lenn van de Zande hoorde deze op Walcheren erg schaarse soort op 14 mei halverwege de middag zingen vanuit een klein plukje riet langs de Schelpweg bij Domburg. De vogel was hier de rest van de dag af en toe te horen en heel soms te zien. Dit was pas de vierde Grote Karekiet die na 1991 op Walcheren is waargenomen.
Grote Karekiet, Schelpweg – Domburg, 14 mei 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Grote Karekiet, Schelpweg – Domburg, 14 mei 2022. Audio-opname: Corstiaan Beeke.
Orpheusspotvogel, opslagterrein Westkapelle, 17 mei 2022. Audio-opname: Corstiaan Beeke.
8. Witwangstern
Barbara Voogt ontdekte op 18 mei een prachtige Witwangstern in het Zandvoortweggebied. De vogel foerageerde boven de plassen daar en liet zich de rest van de dag fraai zien. Voor de meeste Walcherse vogelaars was dit de eerste Witwangstern die ze op Walcheren zagen, omdat eerdere vogels bij Westkapelle te kort aanwezig waren om te twitchen (Zuiderhoofd Westkapelle, 16 september 2008) of daar slechts langsvlogen.
Witwangstern, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 18 mei 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
9. Roodsterblauwborst
De eerste Roodsterblauwborst voor Walcheren werd op 19 mei door Arjen van Gilst ontdekt in het Zandvoortweggebied. Helaas was de vogel maar twee uurtjes twitchbaar. De enige andere waarneming op Walcheren van deze in Nederland zeldzame ondersoort was op 17 en 18 oktober 1997 op het opslagterrein van Westkapelle, maar werd onvoldoende gedocumenteerd voor zekere determinatie. Inmiddels is de waarneming van mei dit jaar aanvaard door de CDNA en daarmee dus officieel een toevoeging aan de Walcherse soortenlijst.
Roodsterblauwborst, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 19 mei 2022. Foto: Arjen van Gilst.
10. Vale Gier
Vanwege de melding van een naar noordoost vliegende Lammergier boven de kust bij België, werd het Walcherse luchtruim op 21 mei scherp in de gaten gehouden. Groot was de verrassing dat een door Wilco Poppe gemelde gier bij Fort de Ruyter niet om de gehoopte Lammergier, maar om een Vale Gier bleek te gaan. De gier verplaatste zich in een halfuur tijd via Ritthem en De Mortiere richting Arnemuiden en werd door nog tien andere vogelaars opgepikt. Daarna werd de Vale Gier ook nog gemeld boven Noord-Beveland, Zierikzee, Katwijk (ZH) en Nieuw-Vennep (NH). Dit betrof de vijfde Vale Gier voor Walcheren, na eerdere waarnemingen in 2000, 2006, 2008 en 2019.
Vale Gier, De Mortiere – Middelburg, 21 mei 2022. Foto: Lenn van de Zande.
Zomertortel, Breezand, 25 mei 2022. Foto: Lenn van de Zande.
Zomertortel, Oranjezon, 26 juni 2022. Audio-opname: Erik van der Welle.
Zwarte Ibis, Zandvoortweggebied – Sint Laurens, 10 juni 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Zwartkopmeeuwen, zeedijk Westkapelle, 27 juni 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Zwarte Ooievaar, Gapinge, 29 juli 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Bijeneter, duinen Klein Valkenisse, 9 augustus 2022. Audio-opname: Arjen van Gilst.
Purperreiger, Nollebos, 12 augustus 2022. Foto: Marloes Donkers.
Fluiter, Rapenburgweg – Aagtekerke, 15 augustus 2022. Foto: Bram Roobol.
Wespendief, Oranjezon, 17 augustus 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Roodpootvalk, Ritthem, 18 augustus 2022. Foto: Corine Osté.
Grauwe Klauwier, Noordervroon – Westkapelle, 19 augustus 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Grauwe Kiekendief, Noordervroon – Westkapelle, 24 augustus 2022. Foto: Mayro Pattikawa.
Draaihals, manege Westkapelle, 29 augustus 2022. Foto: Jaco Walhout.
Morinelplevier, Hollandseweg – Aagtekerke, 31 augustus 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Visarend, Hollandseweg – Aagtekerke, 4 september 2022. Foto: Paul van Tuil.
11. Grijze Wouw
Als je vaak buiten bent, dwing je weleens iets af… Arjen van Gilst zag op 5 september tijdens zijn 855e dagbezoek in de duinen van Valkenisse een juveniele Grijze Wouw overvliegen. Een bijzondere fraaie waarneming, getuige de foto’s. Hoewel de eerste pas in april 2000 werd gezien, was dit al weer de vijfde Grijze Wouw voor het ‘eiland’. Deze tendens met steeds meer waarnemingen past helemaal in het landelijke beeld.
Grijze Wouw, duinen Klein Valkenisse, 5 september 2022. Foto’s: Arjen van Gilst.
Strandplevier, zeedijk Westkapelle, 13 september 2022. Foto: Jolanda Wannet.
Vorkstaartmeeuw, zeedijk Westkapelle, 16 september 2022. Foto: Bram Roobol.
Kleinste Jager, zeedijk Westkapelle, 17 september 2022. Foto: Mayro Pattikawa.
Noordse Stormvogel, zeedijk Westkapelle, 17 september 2022. Foto: Lennart Verheuvel.
12. Grauwe Pijlstormvogels!
Op 15 t/m 18 september stond er een stevige wind uit noordwest. Dit leverde bij Westkapelle in de namiddag en avond van 15 september een mooie stroom aan zuidwaarts langsvliegende Grauwe Pijlstormvogels op (117 ex). De dag erna, 16 september, waren de verwachtingen hooggespannen. Het werd een heuse topdag met niet minder dan 342 Grauwe Pijlstormvogels, waarvan opmerkelijk genoeg bijna twee derde deel naar noordoost vloog. Dit betekende landelijk een vierde dagtotaal ooit. Op de twee volgende dagen werden nog eens 91 en 27 ‘grauwe pijlen’ genoteerd.
Grauwe Pijlstormvogel, Westkapelle, 17 september 2022. Foto: Paul Gnodde.
Rosse Franjepoot, zeedijk Westkapelle, 19 september 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Graszanger, Noordervroon – Westkapelle, 21 september 2022. Foto: Marloes Donkers.
Steppekiekendief, puinpad Westkapelle, 23 september 2022. Foto: Marc Goedbloed.
13. donsstormvogel
De zeetrek langs Westkapelle op de 26e september leek een klassiek middag- / avondpiekje te krijgen, met vanaf 15.00u onder meer enkele Middelste Jagers en 23 Grauwe Pijlstormvogels. Plotseling passeerde er om 19.09u echter er een heuse donsstormvogel. Zoals vaker bij langsvliegende pterodroma’s het geval schijnt te zijn, was door de afstand, de waarnemingsduur en het gebrek aan foto’s niet duidelijk of het hier ging om een Freira, een Gon-gon of een Desertasstormvogel. Indien aanvaard zou dit pas de tweede pterodroma spec. voor Nederland betekenen.
Geelpootmeeuw (rechts), zeedijk Westkapelle, 1 oktober 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Klapekster, manege Westkapelle, 1 oktober 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Bladkoning, begraafplaats Westkapelle, 2 oktober 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Bladkoning, begraafplaats Westkapelle, 4 oktober 2022. Audio-opname: Rutger Rotscheid.
14. Siberische Boompiepers
Tegenwoordig wordt op Walcheren vrijwel jaarlijks van één of meerdere waarnemingen van overvliegende Siberische Boompiepers de roep opgenomen. In de periode 2012-2021 resulteerde dit al in elf goed gedocumenteerde gevallen. Dit jaar werd driemaal op die manier een overvliegende Siberische Boompieper ‘hard gemaakt’: op 30 september over de duinen bij Dishoek, op 10 oktober over Telpost De Nolle en op 19 oktober over de duinen bij Vebenabos. Corstiaan Beeke zorgde voor een primeur voor Walcheren (en Zeeland) met de ontdekking van twee Siberische Boompiepers aan de grond in het Westkapelsche Bos op 2 oktober. De vogels lieten zich hier de daaropvolgende dagen zo nu en dan fraai zien en werden ook prachtig gefotografeerd. Na 6 oktober werden ze niet meer gezien.
Siberische Boompieper, Westkapelsche Bos, 5 oktober 2022. Foto Marcel Klootwijk.
Siberische Boompiepers, Westkapelsche Bos, 2 oktober 2022. Audio-opname: Corstiaan Beeke.
IJsgors, puinpad Westkapelle, 8 oktober 2022. Audio-opname: Lenn van de Zande.
Velduil, zeedijk Westkapelle, 11 oktober 2022. Foto: Kris De Rouck.
Grauwe Franjepoot, Noordervroon – Westkapelle, 11 oktober 2022. Foto: Kris De Rouck.
Grote Burgemeester, binnenhaven Vlissingen, 12 oktober 2022. Foto: Heinz Schimmel.
Buidelmees, Westkapelle, 12 oktober 2022. Audio-opname: Lenn van de Zande.
IJsgors, zeedijk Westkapelle, 16 oktober 2022. Foto: Kris De Rouck.
15. Sperwergrasmus
Op 11 oktober ontdekte Pim Wolf een juveniele Sperwergrasmus in wat bosjes aan de noordrand van Westkapelle. De vogel bleef tot de 19e. Nooit eerder liet deze soort zich zo mooi zien en bleef hij zo lang aanwezig. Hij trok dan ook veel publiek. Sperwergrasmus is een notoir lastige soort op Walcheren, die niet jaarlijks wordt gezien.
Sperwergrasmus, Westkapelle, 18 oktober 2022. Foto: Paul van Tuil.
16. Kleine Vliegenvanger
De enige Kleine Vliegenvanger voor Walcheren dit jaar werd door Corstiaan Beeke en Jan Minderhoud op 14 oktober kort gezien aan de rand van camping De Vuurtoren, die aan de begraafplaats van Westkapelle grenst. De vogel raakte jammer genoeg al snel weer uit beeld en bleef vervolgens ook echt spoorloos.
Kleine Vliegenvanger, camping De Vuurtoren – Westkapelle, 14 oktober 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Strandleeuwerik, Zuiderhoofd – Westkapelle, 19 oktober 2022. Foto: Piet Andeweg.
17. Lijsters!
Op 19 oktober was er ongekende trek van lijsters zichtbaar. Eigenlijk in heel het land, maar zoals gebruikelijk lag het zwaartepunt langs de kust. Vanaf de duinen bij Vebenabos werden een fenomenale dagrecords neergezet: 266770 Koperwieken (was 114830), 43364 Kramsvogels (was 26060) en 111 Beflijsters (was 90). De volledige telling is hier te vinden. Bekijk ook even twee filmpjes van Maarten Sluijter om een indruk van deze massale doortrek te krijgen:
Redwings on migration / Koperwieken op trek | Vlissingen, NL | 2022-10-19(1) – YouTube
Redwings on migration / Koperwieken op trek | Vlissingen, NL | 2022-10-19(2) – YouTube
Beflijster, duinen Vebenabos, 19 oktober 2022. Audio-opname: Maarten Sluijter.
Blauwe Kiekendief, Vebenabos, 21 oktober 2022. Foto: Thomas Luiten.
Raaf, Noordervroon – Westkapelle, 22 oktober 2022. Foto: Marten Peene.
Siberische Tjiftjaf, camping De Vuurtoren – Westkapelle, 22 oktober 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
Europese Kanarie, Westkapelle, 22 oktober 2022. Audio-opname: Corstiaan Beeke.
18. Vale Gierzwaluwen
Vanaf 22 oktober tot in november vond er een ongeëvenaarde influx van Vale Gierzwaluwen plaats in Noordwest-Europa. Walcheren deelde ook in de feestvreugde. Na een eerste vogel boven de zeedijk van Westkapelle op 23 oktober volgden nog eens minimaal 14 en mogelijk zelfs 18 exemplaren. Het hoogste aantal was zes vogels in Oranjezon op 27 oktober. Het meest spectaculair was de Vale Gierzwaluw die op de 27e ruim een halfuur lang vlak boven enkele vogelaars foerageerde boven de duinen bij Domburg ter hoogte van de Trommelweg. Verder lieten in totaal zeker zes gierzwaluwen zich niet goed genoeg zien of fotograferen voor sluitende determinatie, maar de kans is groot dat dit ook Vale Gierzwaluwen zijn geweest. Tot dusver werd Vale Gierzwaluw slechts eenmaal eerder vastgesteld op Walcheren: twee vogels van 11 t/m 13 november 2018 in het oostelijk deel van Oranjezon.
Vale Gierzwaluw, duinen Domburg, 27 oktober 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
19. Alpenheggenmus
Op 31 oktober was een overleg tussen Jan Minderhoud en een collega in het standskantoor van Middelburg plotseling voorbij omdat Jan een hem onbekende zangvogel op een lager gelegen dak zag scharrelen. Hij pakte er snel zijn camera bij, maakte enkele foto’s en vermoedde dat dit een Alpenheggenmus was. Snel deelde hij een foto met de rest van vogelend Walcheren, waarna de determinatie meteen kon worden bevestigd. Een inderhaast opgezette zoekactie leverde niets op. Ook later die middag werd de vogel niet meer teruggevonden. Dit was de eerste Alpenheggenmus voor Walcheren (en Zeeland) en het betrof bovendien de eerste najaarswaarneming van deze soort ooit in Nederland. De waarneming paste goed in een influx in Nederland (dit jaar in totaal vijf vogels) en is inmiddels door de CDNA aanvaard als 16e geval voor Nederland.
Alpenheggenmus, Middelburg, 31 oktober 2022. Foto: Jan Minderhoud.
Europese Kanarie, Zoutelande, 14 november 2022. Foto: Lennart Verheuvel.
Kuifaalscholver, Sloehaven, 25 november 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Sneeuwgors, Sloehaven, 16 december 2022. Foto: Marcel Klootwijk.
Grote Gele Kwikstaart, Baaiweg – Westkapelle, 17 december 2022. Foto: Corstiaan Beeke.
20. Kleine Alk
Tussen 20 en 24 november werd er af en toe een Kleine Alk gezien langs de Westerscheldedijk tussen de buitenhaven van Vlissingen en de spuikom van Ritthem. Op de 22e zwommen er zelfs even twee vogels. Vervolgens werd op 18 december hoogstwaarschijnlijk dezelfde vogel door Paul Gnodde ontdekt langs een steiger in de buitenhaven. Hier speelde het beestje soms knap verstoppertje, maar hij bleef wel tot het einde van het jaar aanwezig. Het werd een echte publiekstrekker, die zelfs het nieuws haalde.
Kleine Alk, buitenhaven Vlissingen, 29 december 2022. Foto: Geert Hooijmeijer.
vermoedelijke Siberische Braamsluiper, Dishoek, 26 december 2022. Foto: Paul Pugh.
vermoedelijke Siberische Braamsluiper, Dishoek, 13 december 2022. Audio-opname: Thomas Luiten.
Heel mooi Corstiaan, prachtige verzameling van al het moois dat langs gekomen is afgelopen jaar. We gaan vol goede moed het nieuwe jaar in, en wachten af of er weer zo veel moois langs komt.