Met 265 op Walcheren waargenomen vogelsoorten was 2019 geen heel bijzonder jaar. De gemiddelde lijst in de jaren 2010 t/m 2018 telde 267 soorten. Er werd slechts één soort voor het eerst vastgesteld: een Humes Bladkoning, van 20 t/m 22 oktober bij Westkapelle. Verder was 2019 het jaar van de tweede Iberische Tjiftjaf, de tweede Kleine Klapekster, de tweede Blauwstaart en natuurlijk ook het jaar de tuinlijst van Lenn van de Zande (de ‘Magic Mortiere’).

Het samenstellen van de top-20 aan meest bijzondere waarnemingen is net als de vorige vijf jaren soms ook gewoon een kwestie van persoonlijke voorkeur, dus er vallen ook verschillende leuke waarnemingen buiten de boot. Heel wat van de getoonde foto’s zijn al eerder opgenomen in de waarnemingenoverzichten, maar dat mag de pret niet drukken. Veel lees-, kijk- en luisterplezier!

Grote Burgemeester, binnenhaven Vlissingen, 10 februari 2019. Foto: Corstiaan Beeke.

Geelgors, Sloehaven, 16 februari 2019. Foto: Lenn van de Zande.

Patrijs, Zandvoortweggebied, 27 februari 2019. Foto: Marcel Klootwijk.

Rode Wouw, Biggekerke, 20 maart 2019. Foto: Marcel Klootwijk.

1. Kleine Burgemeester

Een langsvliegende 2kj Kleine Burgemeester werd op 7 januari gefotografeerd bij Ritthem (Piet de Poorter) en een dag later ook kort in de binnenhaven van Vlissingen gezien (Rob Sponselee). Op 26 maart stond een 3kj Kleine Burgemeester op de zeedijk van Westkapelle (Pim Wolf). Deze vogel werd in de daaropvolgende weken vaker niet dan wel gezien, maar bleef onregelmatig gemeld worden tot 3 mei.

Kleine Burgemeester, zeedijk Westkapelle, 26 maart 2019. Foto: Corstiaan Beeke.

2. Sneeuwgors

Van 31 maart t/m 7 april was een Sneeuwgors aanwezig op de zeedijk van Westkapelle, meestal in de omgeving van ’t Kiekuus. Dat gebeurt op zich jaarlijks, maar nu ging het om een mannetje dat bijna volledig in zomerkleed was en dat zien we maar heel zelden in Nederland. Dit prachtige beestje trok dan ook behoorlijk wat bekijks.

Sneeuwgors, zeedijk Westkapelle, 3 april 2019. Foto: Marcel Klootwijk.

3. Graszanger

Op 7 april ontdekte Marc Goedbloed een roepende Graszanger aan de binnenzijde van de Westkapelsche zeedijk ter hoogte van ‘t Kiekuus. Een week later bleken er zelfs twee vogels aanwezig te zijn. Weer een week later werd vastgesteld dat beide vogels territoriaal gedrag vertoonden. In de tweede helft van mei werd af en aan gevlogen met voedsel, wat de vermoedens van een geslaagd broedgeval bevestigde. Het lijkt erop dat de jonge vogels meteen na het uitvliegen zijn gaan zwerven, want er werden nooit meer dan tweede vogels tegelijk waargenomen. De laatste melding (van één Graszanger) dateert van 10 september. Daarnaast waren er waarnemingen van een Graszanger langs de Galgeweg, Paauwenburg op 30 mei, in Oranjezon-oost op 17 juni en langs Telpost De Nolle op 24 augustus.

Graszanger, Westkapelle, 22 mei 2019. Foto: Jaco Walhout.

4. Steppekiekendief

Deze soort is stevig aan inflatie onderhevig en wordt tegenwoordig dan ook jaarlijks op Walcheren gezien. Vier vogels in één jaar is wel bijzonder. Op 15 april vloog een adult mannetje over Zoutelande, op 21 april een 2kj mannetje over zee bij Oranjezon, op 10 september een juveniele vogel over Westkapelle (Marcel Klootwijk, Thomas Luiten) en op 5 oktober een adult vrouwtje over Welzinge (Lenn van de Zande).

5. Roodstuitzwaluw

Spijt hebben dat je thuis gebleven bent als er een melding komt dat er een Roodstuitzwaluw langs Telpost Breskens is gevlogen. Het overkwam Lenn van de Zande op 16 april van dit jaar. De teleurstelling maakte plaats voor euforie toen hij 20 minuten na die melding bij Breskens zelf een (de?) Roodstuitzwaluw over zijn tuin in Middelburg zag vliegen. Het lukte zelfs een bewijsplaatje te maken. Zoete wraak! Dit betreft de 11^e Roodstuitzwaluw voor Walcheren.

Roodstuitzwaluw, Middelburg, 16 april 2019. Foto: Lenn van de Zande.

6. Reuzenstern

Op 16 mei vloog een adulte Reuzenstern over de tuin van Lenn van de Zande in de Mortiere, Middelburg. Twee vogels vlogen op 2 sept over de binnenhaven van Vlissingen. Reuzensterns worden niet jaarlijks op Walcheren gezien.

Reuzenstern, Middelburg, 16 mei 2019. Foto: Lenn van de Zande.

Steltkluut, Ritthem, 17 mei 2019. Foto: Corstiaan Beeke.

7. Ortolaan

Hoewel Ortolaan helaas wel erg schaars geworden is op doortrek, wordt de soort nog elk jaar opgemerkt op Walcheren. Een vogel aan de grond is wel uitzonderlijk, zeker als deze zich ook nog leuk laat fotograferen, zoals dit jaar op 19 mei door Jaco op een industrieterreintje aan de noordrand van Westkapelle. De vogel was helaas al snel weer verdwenen. In het najaar werden ook nog vier langstrekkende Ortolanen genoteerd bij Telpost De Nolle. 

Ortolaan, Westkapelle, 19 mei 2019. Foto: Jaco Walhout.

8. Orpheusspotvogel

Net als de eerste twee vogels werd de derde Orpheusspotvogel voor Walcheren ontdekt door Jaco Walhout. Deze vogel zong op 25 mei in de binnenduinrand van het middendeel van Oranjezon. Op 29 mei bewees Lenn van de Zande dat hij een snelle leerling is met de ontdekking van een zingende Orpheusspotvogel langs de Lijdijkweg, Vrouwenpolder. Deze vogel bleef t/m 19 juni, was meestal op korte afstand goed te zien en te horen en trok veel publiek. Jaco vond op diezelfde 29^e mei zijn vierde (en dus de vijfde voor Walcheren) in het oostelijk deel van Oranjezon. Die vogel werd voor het laatst waargenomen op 4 juni.

Orpheusspotvogel, Lijdijkweg Vrouwenpolder, 29 mei 2019. Foto: Lenn van de Zande.

Orpheusspotvogel, Lijdijkweg, Vrouwenpolder, 29 mei 2019. Audio-opname: Corstiaan Beeke.

9. Iberische Tjiftjaf

‘Cycling birder’ Jaco Walhout ontdekte op 29 mei in een tuin langs de van ’t Hoffweg ten noorden van Schellach zijn (en Walcherens) tweede zingende Iberische Tjiftjaf. Deze vogel zong frequenter dan de eerste (op 6 mei 2010 bij Kasteel Westhove) en trok behoorlijk wat belangstelling. Deze waarneming is inmiddels door de CDNA aanvaard als 3^e voor Zeeland en 60^e voor Nederland.

Iberische Tjiftjaf, Schellach, 29 mei 2019. Audio-opname: Corstiaan Beeke.

10. Vale Gier

Op 2 juni spekte Lenn van de Zande zijn tuinlijst in de Mortiere, Middelburg nog maar eens met de waarneming van een overvliegende Vale Gier. De vogel was net lang genoeg in beeld om wat bewijsplaatjes te maken, maar kon niet meer door andere vogelaars worden opgepikt. Dit was de vierde waarneming van Vale Gier op Walcheren. Eerdere gevallen dateerden van 5 augustus 2000 (Vlissingen), 5 en 6 juni 2006 (Koudekerke) en 3 t/m 9 juni 2008 (Biggekerke en Welzinge).

11. Roodkopklauwier

Jolanda Wannet gaf in de ochtend van 13 juni door dat haar zwager, Louis van de Locht, er vrij zeker van was dat hij de dag ervoor bij de Vier Hoogten een Roodkopklauwier had gezien. Rond het middaguur trof Pim Wolf op de aangegeven locatie inderdaad een mannetje Roodkopklauwier. Dit fraaie beestje liet zich daar de rest van de dag en ook de dag erna aan tientallen toegesnelde waarnemers mooi zien. Dit was alweer de tiende voor Walcheren en de zevende sinds 2010.

Roodkopklauwier, Vier Hoogten, 13 juni 2019. Foto: Thomas Luiten.

12. Kwartel

Normaal gesproken worden elk jaar wel enkele Kwartels gehoord op Walcheren. Wat dat betreft was 2019 geen bijzonder jaar. Wel heel bijzonder was dat een Kwartel die op 19 juni langs de Meinersweg riep, zich ook een paar keer op korte afstand liet zien. En als er dan iemand met een camera klaar staat die daar al op hoopt, krijg je zoiets:

Kwartel, Hoogelande, 19 juni 2019. Foto: Lenn van de Zande.

Kleine Bonte Specht, Vier Hoogten, 6 juli 2019. Foto: Corstiaan Beeke.

13. Dougalls Stern

In de ochtend van maandag 8 juli ontdekte Thomas Luiten een prachtige adulte Dougalls Sterns in het Noordervroon bij Westkapelle. De vogel stond in een groep Grote Sterns, maar was kort na de ontdekking opeens verdwenen. In het begin van de avond vond Pim Wolf de Dougalls Stern terug, waarna nog ongeveer vijftien andere vogelaars ook nog konden aanschuiven. Pas twee keer eerder werd deze soort ter plaatse gezien op Walcheren: een adult (met een hybride 1kj) in de havens van Vlissingen van 8 sept t/m 2 okt 1984 en een duo in het Noordervroon van 18 t/m 20 juni 2011. Daarnaast zijn er uit de jaren ’90 enkele eenmanswaarnemingen bekend van langsvliegende vogels bij Vlissingen (1x) en Westkapelle (3x).

Dougalls Stern, Noordervroon – Westkapelle, 8 juli 2019. Foto: Lenn van de Zande.

Steenuil, Nieuw en Sint Joosland, 21 juli 2019. Foto: Corstiaan Beeke

Koereiger, Noordervroon – Westkapelle, 29 juli 2019. Foto: Corstiaan Beeke.

14. Lachstern

Stijn Leestmans heeft ongetwijfeld vreemd opgekeken toen hij op 25 augustus twee roepende Lachsterns over zich heen zag vliegen op het strand bij Zoutelande. Lachsterns worden sporadisch waargenomen op Walcheren. Als ze al gezien worden, gaat het in bijna alle gevallen om overvliegende vogels. De vorige waarneming was al ruim vijf jaar geleden: op 21 april 2015 vloog een Lachstern naar noordoost over de Veerse Dam.

Wespendief, Westkapelle, 22 augustus 2019. Foto: Thomas Luiten.

15. Kleine Klapekster

Vakantieganger Bert van Jaarsveld meldde in de middag van 31 augustus een Kleine Klapekster ter plaatse langs de Jan Geertsesweg, net buiten Meliskerke. Han Reijnhoudt was als eerste op de bewuste locatie aanwezig en vond de vogel daar meteen terug. De vogel bleef tot en met 5 september aanwezig en liet zich uitstekend zien. Dit betrof het tweede geval voor Walcheren, na een vogel van 22 t/m 28 oktober 2011 bij Koudekerke.

Kleine Klapekster, Meliskerke, 4 september 2019. Foto: Corstiaan Beeke.

16. Vorkstaartmeeuw

Op 8 september zag Pim Wolf een juveniele Vorkstaartmeeuw voor de zeedijk van Westkapelle foerageren. Tot grote vreugde van iedereen die van ‘sabientjes’ houdt, bleef de vogel tot de 17^e in die omgeving rondhangen, zij het vrij onregelmatig. Naast deze min of meer twitchbare Vorkstaartmeeuw werden er in oktober ook nog drie langsvliegende vogels gezien.

Vorkstaartmeeuw, zeedijk Westkapelle, 12 september 2019. Foto: Kris De Rouck.

Ortolaan, Telpost De Nolledijk, 21 september 2019. Audio-opname: Thomas Luiten.

17. Alpengierzwaluw

De zevende Alpengierzwaluw voor Walcheren was een onverwachte maar spectaculaire krent in een trektelling op Telpost De Nolle op 22 september. Mayro Pattikawa zag de vogel als eerste, terwijl deze rustig aan de zeezijde naar zuidoost vloog.

Alpengierzwaluw, Telpost De Nolledijk, 22 september 2019. Foto’s: Marcel Klootwijk.

Bladkoning, begraafplaats Westkapelle, 7 oktober 2019. Foto: Thomas Luiten.

18. Humes Bladkoning

Jaco Walhout hoorde op 20 oktober een mogelijke Humes Bladkoning roepen uit een haag langs de Domineeshofweg, Westkapelle. Geen opname, geen zekerheid. Pim Wolf zag twee dagen later in dezelfde haag een zekere Humes Bladkoning foerageren, maar de vogel was zwijgzaam en raakte al snel uit beeld. Zes andere vogelaars kwamen mee zoeken en de vogel werd in het daaropvolgende uur zes keer teruggevonden. Hoewel het beestje zich soms goed liet zien, lukte het niet om een acceptabel plaatje te maken. Tegen de verwachting in kon de vogel de daaropvolgende dagen niet meer worden teruggevonden. Dit betreft de eerste Humes Bladkoning voor Walcheren en pas de derde voor Zeeland.

Europese Kanarie, Westkapelle, 22 oktober 2019. Audio-opname: Maarten Sluijter.

Grauwe Klauwier, Noordervroon – Westkapelle, 24 oktober 2019. Foto: Paul van Tuil.

19. Blauwstaart

Via Facebook werd op 1 november bekend dat Bart Ducheyne de dag ervoor vlakbij de stenen brug in Oranjezon een Blauwstaart had gefotografeerd. Auw! Er is diezelfde middag en ook de twee dagen daarna nog behoorlijk gezocht naar deze droomsoort, maar zonder resultaat. Gelukkig hebben we de foto’s van Bart nog! Er is op Walcheren in het najaar al heel wat uurtjes gezocht naar soorten als deze. Tel daarbij op dat de eerste Blauwstaart op Walcheren ook niet voor een breder publiek beschikbaar was, omdat die vogel op 9 oktober 2009 werd gevangen, ook in Oranjezon.

Blauwstaart, Oranjezon, 31 oktober 2019. Foto: Bart Ducheyne.

20. Siberische Tjiftjaf

Er worden er ongetwijfeld elk jaar heel wat gemist op Walcheren, maar dat gold niet voor de Siberische Tjiftjaf die op 24 november in Oranjezon aanwezig was. Geen spectaculaire soort, maar Jaco Walhout verzamelde wel voor het eerst ‘bewijs’ in de vorm van enkele foto’s. Hij raakte de vogel snel daarna weer kwijt.

Grote Burgemeester, binnenhaven Vlissingen, 27 november 2019. Audio-opname: Maarten Sluijter.

Pestvogel, Serooskerke, 27 november 2019. Foto: Lenn van de Zande.

Dank gaat uit naar alle vogelaars die op Walcheren hun ogen en oren goed de kost hebben gegeven (ook al diegenen die niet met name genoemd zijn, maar eveneens hard hun best hebben gedaan), en in het bijzonder aan alle fotografen die hun foto’s ter beschikking stelden voor dit overzicht en ook voor alle waarnemingenoverzichten. Ik ben benieuwd wat 2020 gaat brengen!