Het afgelopen jaar werden op Walcheren in totaal 265 soorten waargenomen. Zowel de voorjaarstrek als de najaarstrek was niet om over naar huis te schrijven, maar desondanks kwam dit aantal toch in de buurt bij de voorgaande vijf jaartotalen. In de jaren 2010-2014 werden respectievelijk 270, 268, 268, 272 en 269 soorten op ons ‘eiland’ vastgesteld. Er werden drie soorten voor het eerst op Walcheren gezien: Witkeelkwikstaart, Kortteenleeuwerik en Brilzee-eend. Als deze drie soorten aanvaard worden door de CDNA komt de officiële soortenlijst van Walcheren op 350 soorten. De vier soorten die in 2014 nieuw voor Walcheren waren (Struikrietzanger, Bruinkopgors, Amerikaanse Wintertaling en Meenatortel) zijn inmiddels allemaal aanvaard. De genoemde aantallen zijn inclusief Zwarte Rotgans, Witbuikrotgans, Engelse, Noordse en Rouwkwikstaart en Siberische Tjiftjaf. Van de meest bijzondere waarnemingen zijn bovendien zogenaamde ‘ontdekkingsverhalen’ te lezen in een aparte rubriek op deze site. Het samenstellen van de top-20 aan meest bijzondere waarnemingen is net als vorig jaar enigszins willekeurig gedaan, dus er vallen ook verschillende leuke waarnemingen net buiten de boot. Veel lees-, kijk- en luisterplezier!
Morinelplevier, juveniel, Rapenburgseweg – Aagtekerke, 4 september 2015. Foto: Corstiaan Beeke.
1. Amerikaanse Smient
Al op 10 jan dook de eerste zeldzaamheid van het jaar op. Corstiaan Beeke ontdekte net als in februari 2013 een mannetje Amerikaanse Smient tussen Smienten in de Sloehaven. Deze vogel liet zich vooral op de 10e leuk bekijken en bleef daarna tot 12 jan aanwezig. Dit was pas de derde keer dat er een Amerikaanse Smient op Walcheren werd gezien.
Amerikaanse Smient, Sloehaven, 10 januari 2015. Foto: Corstiaan Beeke.
2. Roze Spreeuw
Eind januari werd bekend dat er al sinds 14 september 2014 een onvolwassen Roze Spreeuw in enkele tuinen in de binnenstad van Vlissingen werd gezien. Tussen 31 januari en 11 maart werd de vogel ook met enige regelmaat door Walcherse vogelaars gezien, soms vanuit een keuken met een warme bak koffie. De vogel werd door bewoners voor het laatst gezien op 15 april. Gedurende zijn verblijf van zeven (!) maanden verwisselende de vogel het verse juveniele kleed voor een fraai eerste zomerkleed. Dit was de twaalfde Roze Spreeuw voor Walcheren en de eerste overwinteraar.
Roze Spreeuw, Vlissingen, 11 maart 2015. Foto: Corine Osté.
3. Italiaanse Kwikstaart
Op 18 april ontdekte Rob Sponselee een adult mannetje Italiaanse Kwikstaart in een groep kwikstaarten langs de Hogeweg in het Noordervroon, Westkapelle. De kwikstaart liet zich alleen nog aan Jaco Walhout en Karel Leeftink zien, voordat hij een uurtje later weer verder vloog. Zowel Iberische Kwikstaart als Italiaanse Kwikstaart vallen onder de verzamelsoort Witkeelkwikstaart. Indien aanvaard door de CDNA betekent dit pas de vijfde Witkeelkwikstaart voor Nederland.
Italiaanse Kwikstaart, Noordervroon – Westkapelle, 18 april 2015. Foto: Rob Sponselee.
4. Citroenkwikstaart
Even dacht Joey Braat op 19 april voor niks te zijn afgereisd naar Westkapelle. De Italiaanse Kwikstaart van de dag ervoor bleek die ochtend onvindbaar. Hij spoelde de aanvankelijke teleurstelling kundig weg met de ontdekking van een fraai vrouwtje Citroenkwikstaart langs de Hogeweg. Deze vogel verplaatste zich in de loop van de dag enkele honderden meters naar het oosten en liet zich ook aan enkele tientallen andere vogelaars zien. Dit was pas de tweede waarneming van Citroenkwikstaart op Walcheren.
Citroenkwikstaart, Noordervroon – Westkapelle, 19 april 2015. Foto: Thomas Luiten.
5. Lachstern
Op 21 april werd vanaf de Veerse Dam een naar noordoost vliegende Lachstern opgemerkt (Sander Lilipaly). Lachsterns worden zeker niet jaarlijks gezien op Walcheren. Er is bijvoorbeeld slechts één melding van een kort pleisterende vogel: op 23 april 2009 in het Zandvoortweggebied.
Roodmus, Oranjezon, 18 juni 2015. Foto: Jaco Walhout.
6. Citroenkwikstaart
Het Noordervroon bij Westkapelle heeft zich inmiddels al ruimschoots bewezen als de beste plek voor kwikstaarten op Walcheren. Halverwege de middag van 7 mei onderstreepte Jos Tramper dit nog maar eens door de derde Citroenkwikstaart voor het gebied in vijf jaar tijd (en de tweede in drie weken) te ontdekken. Dit keer was het een mannetje in 1e zomerkleed. Het beestje werd aan het eind van de middag teruggevonden in de plasjes aan de noordzijde van de Baaiweg en liet zich de gehele avond prachtig zien en fotograferen.
Citroenkwikstaart, 2e-kj mannetje, Noordervroon – Westkapelle, 7 mei 2015. Foto: Corstiaan Beeke.
7. Middelste Jagers
Eén van de meest opmerkelijke waarnemingen van 2015 werd gedaan vanaf de Vlissingse boulevard op 8 mei: op een rustige, warme voorjaarsmiddag vloog een groep van zeven Middelste Jagers in een strakke westelijke koers over de Westerschelde (Pieter Beeke en Thomas Luiten). Zes vogels betroffen adulten met fraaie volgroeide staartpennen; één daarvan was van de zeldzamere donkere fase. Dergelijke voorjaarsgroepen op trek zijn in Schotland een normaal verschijnsel, maar in Nederland uitzonderlijk.
Middelste Jagers, Vlissingen, 8 mei 2015. Foto: Thomas Luiten.
8. Bijeneters
Deze soort verschijnt de laatste jaren steeds frequenter op Walcheren, sinds 2009 zelfs jaarlijks. De euforie wanneer je deze fraaie soort tegenkomt wordt er echter niet minder om. Uniek was de waarneming op 3 juni, toen een groep van vier Bijeneters bijna een uur ter plaatse was langs het Puinpad van Westkapelle (Thomas Luiten). Dezelfde groep werd later die middag gezien bij Dishoek. Net als in 2014 bleken de duinen van Dishoek een goede plek voor deze soort, met waarnemingen op 14 april, 11 mei en 3 juli (groep van zeven), alle door Jan Goedbloed. Andere waarnemingen werden gedaan bij Oostkapelle op 30 mei (Ies Goedbloed), opslagterrein Erika op 31 mei (Jaco Walhout), boven Koudekerke op 11 juni (vijf, Erik Sanders) en over Middelburg op 21 juni (Winant Halfwerk).
Bijeneters, puinpad Westkapelle, 3 juni 2015. Foto: Thomas Luiten.
9. Kortteenleeuwerik
Deze dwaalgast – en tevens nieuwe soort voor Walcheren – was maar voor één waarnemer weggelegd. Op 24 mei vloog een Kortteenleeuwerik in het Noordervroon van Westkapelle over een groepje Temmincks Standlopers (Thomas Luiten). Hoewel de vogel verderop in het gebied leek in te vallen, werd de vogel niet teruggevonden. Meer over dit geval is te lezen op de pagina ‘Ontdekkingsverhalen’. Sander Lilipaly had op 21 september 1997 een vermoedelijke Kortteenleeuwerik over Kaapduin, maar waarnemingen van langsvliegende vogels zonder foto of geluidsopname worden bij voorbaat afgewezen door de CDNA en tellen daarom niet mee.
Kortteenleeuwerik, Noordervroon – Westkapelle, 24 mei 2015. Foto’s: Thomas Luiten.
10. Koereiger
Een fraaie Koereiger in zomerkleed werd op 4 juni door Tamara Erwich ontdekt tussen enkele paarden aan de binnenzijde van de zeedijk net ten oosten van het Noordervroon. Na de 4e werd de vogel niet meer gezien. Dit was de twintigste Koereiger voor Walcheren. Daarvan werden er zestien in de afgelopen tien jaar gezien.
Koereiger, Domburg, 4 juni 2015. Foto: Corstiaan Beeke.
11. Griel
Op 12 juni ontdekte Jaco Walhout al vroeg in de ochtend een prachtige Griel op een akker in het Zandvoortweggebied, Grijpskerke. In de loop van de dag kwamen enkele tientallen vogelaars de vogel bekijken. De volgende dag was de vogel gevlogen. Dit was pas de derde keer dat er een Griel op Walcheren werd gezien. Van de voorgaande vier gevallen op Walcheren werd slechts één waarneming goed gedocumenteerd en ingediend en aanvaard door de CDNA: op 7 juli 2004 was een vogel enkele uren aanwezig in het huidige Noordervroon, Westkapelle. Sinds 2009 is Griel geen beoordeelsoort meer.
Griel, Zandvoortweggebied, 12 juni 2015. Foto: Thomas Luiten.
12. Roodpootvalken
Roodpootvalk is typisch zo’n soort die je makkelijk mist op je jaarlijst. Er werden dit jaar niet minder dan acht exemplaren gemeld. Op 23 aug werden twee verschillende vogels gezien. Een juveniele Roodpootvalk was aan het begin van de middag enige tijd ter plaatse op een stoppelakker langs de Baaiweg, tegenover de Hollandseweg (Han Reijnhoudt). In het daaropvolgende uur verplaatste deze vogel zich wat in oostelijke richting en werd daarbij nog door ongeveer tien andere waarnemers onderschept. Diezelfde middag stond er een groepje vogelaars langs de Perduinsweg naar een Grauwe Kiekendief te kijken (ook leuk!), toen er een adult vrouwtje Roodpootvalk fraai maar wel hard kwam overvliegen.
Roodpootvalk, juveniel, Meliskerke, 23 augustus 2015. Foto: Corstiaan Beeke.
13. Aziatische Goudplevier
Thomas Luiten ontdekte deze soort, een adult in grotendeels zomerkleed, op 8 augustus in het Noordervroon van Westkapelle. Tot en met 12 augustus was de Aziatische Goudplevier te vinden tussen Goudplevieren in het Vroon of op de omringende akkers; vanaf de 13e leek hij gevlogen. Walcheren scoort goed met deze Aziatische dwaalgast: dit is de vijfde, na waarnemingen in 1991, 2004 en 2012 (twee).
Aziatische Goudplevier, Noordervroon – Westkapelle, 7 augustus 2015. Foto: Thomas Luiten.
14. Vale Pijlstormvogels
Hoewel het najaar wat betreft zeetrek ronduit belabberd was, scoorde deze soort met zes waarnemingen relatief goed. De eerste Vale Pijlstormvogel bij Westkapelle verscheen op 15 augustus, gevolgd door exemplaren op 6 september (door veel mensen gezien), 15 september (met unieke foto’s) en maar liefst drie vogels in de ochtend van 23 september, gezien door een vijftal waarnemers. Alleen op 7 september 2008 passeerden eerder drie vogels op één dag.
Vale Pijlstormvogel, zeedijk Westkapelle, 15 september 2015. Foto: Pim Wolf.
15. Stormvogeltje
Stormvogeltjes worden lang niet jaarlijks gezien op Walcheren. De laatste passeerde de zeedijk van Westkapelle op 7 oktober 2011. De verrassing was groot toen enkele volhouders op 5 september 2015 aan het eind van de middag niet op een gehoopt Vaal Stormvogeltje werd getrakteerd, maar op een heus Stormvogeltje! Het beestje deed er enkele minuten over om de telpost te passeren en kon door alle acht aanwezige tellers worden opgepikt.
Draaihals, Grijpskerke, 9 september 2015. Foto: Corstiaan Beeke.
16. Steppekiekendief
Tussen 10 en 20 september werden in Zeeland niet minder dan zeven Steppekiekendieven gezien. Walcherse vogelaars zochten zich suf, maar de enige waarneming werd uiteindelijk door een ‘toerist’ gedaan. Bert Geelmuijden zag op 20 sept een juveniele kiekendief langs de Kruisweg (noord van Meliskerke). Hij determineerde de vogel ietwat voorzichtig als Grauwe Kiekendief, maar de jaloersmakende foto’s toonden een prachtig eerstejaars mannetje Steppekiekendief. Tot 2011 werd vier waarnemingen van Steppekiekendieven op Walcheren aanvaard door de CDNA. Sinds 2012 is dit geen beoordeelsoort meer, maar zijn er ook geen goed gedocumenteerde gevallen op Walcheren.
Steppekiekendief, 1e-kj mannetje, Meliskerke, 20 september 2015. Foto: Bert Geelmuijden.
17. Siberische Boompieper
Op 11 oktober werd op telpost De Nolle de roep van een ‘boompieper’ opgenomen die, na analyse, perfect past op Siberische Boompieper. Eerder werden al soortgelijke waarnemingen gedaan op 8 oktober 2012, 10 november 2012 en 13 oktober 2014 – alle vanaf De Nolle. Dankzij het toenemende gebruik van geluidsopnameapparatuur (vooral tijdens trektellingen) is duidelijk geworden dat deze soort in het najaar veel vaker ons land aan doet dan vroeger gedacht werd. Zijn dat allemaal dwaalgasten of overwintert een klein aantal in bijvoorbeeld Noord-Afrika? Een tweede vraag is: wordt er in 2016 nu eindelijk eentje aan de grond gevonden, zoals dat op de Waddeneilanden bijna jaarlijks lukt?
Siberische Boompieper, telpost De Nolle, 11 oktober 2015. Geluidsopname: Thomas Luiten.
18. Dwerggorzen
Westkapelle en De Nolle bleken opnieuw dé locaties om deze soort in de doortrekperiode (okt-nov) te kunnen zien. Dankzij geluidsopnamen konden dit najaar drie waarnemingen van overvliegende Dwerggorzen worden gemaakt: op 10 oktober bij opslagterrein Erika (Corstiaan Beeke en Jaap Kolijn) en op zowel 11 als 12 oktober vanaf telpost De Nolle (Thomas Luiten).
Dwerggors, telpost De Nolle, 11 oktober 2015. Geluidsopname: Thomas Luiten.
19. Papegaaiduiker
Stiekem hopend op een langsvliegende Grote Burgemeester of Rosse Franjepoot (wat waren ze schaars dit jaar…), zag Corstiaan Beeke op 25 nov zomaar een Papegaaiduiker langs ’t Kiekuus op Westkapelle vliegen. De vogel passeerde op ca. 500 meter afstand en liet zich prima bekijken. Vrijwel jaarlijks worden wel één of meer Papegaaiduikers gezien op Walcheren, maar het blijft een buitenkansje!
Kleine Alk, zeedijk Westkapelle, 21 november 2015. Foto: Kris de Rouck.
20. Brilzee-eend
Uren en uren over zee kijken waren er voor nodig, maar op 26 november 2015 was het eindelijk zover: aan het eind van een toch al leuke ochtend (met 31 Parelduikers) vloog er een vrouwtje Brilzee-eend met een groepje van zeven vrouwtjes Zwarte Zee-eenden mee naar zuidwest langs Westkapelle (Pim Wolf en Paul Evers). Als de CDNA deze waarneming aanvaart, is dit officieel de eerste keer dat deze soort op (of vanaf) Walcheren werd gezien en tevens het eerste geval voor de provincie Zeeland buiten de Brouwersdam.
Grauwe Kiekendief, 1e-kj, telpost De Nolle, 9 september 2015. Foto: Pim Wolf.
Dank gaat uit naar alle vogelaars die op Walcheren hun ogen en oren goed de kost hebben gegeven (ook al diegenen die niet met name genoemd zijn, maar eveneens hard hun best hebben gedaan), en alle fotografen die hun foto’s ter beschikking stelden voor dit overzicht en ook voor alle weekjournaals. We hopen natuurlijk op een nóg beter 2016!