In 2014 werden op Walcheren in totaal 269 soorten waargenomen. Het leuke is, dat dit aantal perfect past in het rijtje van de afgelopen jaren. In de jaren 2010-2013 werden respectievelijk 270, 268, 268 en 272 soorten op ons ‘eiland’ vastgesteld. Er werden vijf soorten voor het eerst waargenomen: Struikrietzanger, Bruinkopgors, Siberische Boompieper, Amerikaanse Wintertaling en Meenatortel. Groenlandse Kolgans werd ook voor het eerst vastgesteld, maar dit betreft een ondersoort. Als al deze waarnemingen door de CDNA aanvaard worden, komt de officiële Walcherse lijst op 349 soorten. De genoemde aantallen zijn overigens inclusief Engelse, Noordse en Rouwkwikstaart en Siberische Tjiftjaf. Hieronder een verslag van de top-20 van meest opvallende waarnemingen in chronologische volgorde. Omdat van veel hoogtepunten geen goede foto’s beschikbaar zijn, is het verslag opgeleukt met foto’s van andere schaarse soorten. Het samenstellen van deze top-20 is enigszins willekeurig gedaan, dus er vallen ook verschillende leuke waarnemingen net buiten de boot. Veel lees-, kijk- en luisterplezier!
Witbuikrotgans, zeedijk Westkapelle, 15 februari 2014. Foto: Marcel Klootwijk.
1. Reuzenstern
Het jaar 2014 moest als het gaat om bijzondere waarnemingen een beetje op gang komen. De eerste echt bijzondere waarneming was van die van drie Reuzensterns die op 11 apr over de Westerschelde naar ONO vlogen (Thomas Luiten). Reuzensterns worden niet jaarlijks op Walcheren gezien. De laatste waarneming was alweer drie jaar geleden.
2. Snor
Op 13 apr zong twee minuten lang een Snor in de rietkraag langs de K. de Vosweg in het Noordervroon, Westkapelle (Peter Meininger). Daarna hield de vogel helaas voor andere toegesnelde vogelaars z’n bek. Dit was pas de zesde keer dat een Snor op Walcheren werd waargenomen.
Cetti’s Zanger, Vlissingen, 27 april 2014. Foto: Piet de Poorter.
Morinelplevier, Tiendehofweg Meliskerke, 30 april 2014. Foto: Corstiaan Beeke.
3. Breedbekstrandloper
Op 16 mei ontdekte Corstiaan Beeke halverwege de middag een adulte Breedbekstrandloper in zomerkleed in het plasje aan de Stenen Kruisweg bij Buttinge. Het beestje liet zich in gezelschap van enkele Bontbekplevieren fraai zien en vertrok in de loop van de avond weer. Er is een oude, nooit bij de CDNA ingediende eenmanswaarneming van twee vogels in de Sloehaven (6 mei 1990). Daarnaast werd er op 30 augustus 2010 een langsvliegende vogel opgemerkt bij Westkapelle. Dit betekende dus voor vrijwel iedereen een nieuwe Walcherensoort.
Breedbekstrandloper, Buttinge, 16 mei 2014. Foto: Thomas Luiten.
4. Grote Karekiet
Niels de Schipper hoorde op 18 mei een Grote Karekiet zingen in de Veerse Kreken. De vogel liet zich zelfs af en toe fraai zien, maar helaas had Niels geen camera bij zich. Tot halverwege de middag liet de karekiet zijn krassende zang aan diverse toegesnelde vogelaars horen, maar wel steeds minder frequent. Daarna hield hij z’n bek. Voor 1969 stond de soort op Walcheren te boek als zeldzame broedvogel en schaarse doortrekker. Van na die periode zijn nog maar zes waarnemingen bekend, waarvan de laatste van 15-18 mei 2007 in de gracht van Kasteel Westhove zat te zingen.
Grote Karekiet, Veerse Kreken, 18 mei. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.
5. Oostelijke Blonde Tapuit
Op 20 mei werd door Tobi Koppejan een Oostelijke Blonde Tapuit ontdekt op opslagterrein ‘Erika’ bij Westkapelle. De vogel liet zich de rest van die dag en ook de twee daaropvolgende dagen fraai zien aan zeker 200 belangstellenden. Dit geval is ingediend bij de CDNA. Indien aanvaard is dit pas de vierde ooit in Nederland! Opmerkelijk genoeg werd ook de tweede voor Nederland op Walcheren gezien. Marcel Klootwijk ontdekte op 2 juni 1996 een vogel bij Aagtekerke. Ook deze vogel bleef drie dagen.
Oostelijke Blonde Tapuit, opslagterrein Westkapelle, 22 mei 2014. Foto: Peter Verhelst.
6. Steltkluut
Steltkluten worden tegenwoordig vrijwel jaarlijks gezien op Walcheren. De reden dat ze dan toch dit overzicht halen, is dat er in 2014 voor het eerst op Walcheren gebroed werd. Een paartje dat op 22 mei voor het eerst werd opgemerkt in het Zandvoortweggebied liet er geen gras over groeien en begon al snel met nestelen. Dit resulteerde in een succesvol broedgeval met vier prachtige jonge Steltkluten als resultaat. Extra bijzonder was dat het Walcherse vogelaarsgilde vanaf de openbare weg dagelijks het broedproces en later de opgroeiende jongen kon volgen. De hele familie verdween uiteindelijk op 15 augustus. Dit succesverhaal kreeg extra glans doordat verschillende mensen een waardevolle bijdrage leverden. Met name dank aan Arjen van Gilst voor de urenlange observaties en de verslaglegging daarvan en aan Pim Wolf en Chiel Jacobusse voor de genomen voorzorgsmaatregelen ter bescherming van het nest.
Steltkluten, paartje met vier jongen van een dag oud, Zandvoortweggebied, 23 juni 2014. Foto: Piet de Poorter.
Steltkluut, bijna volgroeid jong, een week voor definitief vertrek, Zandvoortweggebied, 7 augustus 2014. Foto: Piet de Poorter.
7. Orpheusspotvogel
Jaco Walhout ontdekte op 23 mei een zingende Orpheusspotvogel in de duinen ter hoogte van Kasteel Westhove. De vogel zong onregelmatig tot het begin van de middag. Daarna hield hij z’n snavel of is hij verplaatst. Dit betrof het tweede geval van deze soort op Walcheren. De eerste was van 11 tot 24 juni 2005 aanwezig bij Arnemuiden en werd destijds ook door Jaco ontdekt.
Orpheusspotvogel, duinen Oostkapelle, 23 mei 2014. Foto: Marcel Klootwijk.
Orpeusspotvogel, duinen Oostkapelle, 23 mei 2014. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.
Roodmus, Dishoek, 29 mei 2014. Foto: Kris de Rouck.
Roodmus, Dishoek, 29 mei 2014. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.
8. Nachtzwaluw
Op 8 juni werd bekend dat er een zingende Nachtzwaluw aanwezig was in Oranjezon. De volgende avond werd er een excursie georganiseerd voor leden van de VWG Walcheren. Er bleken minimaal twee zingende mannetjes aanwezig te zijn. Vervolgens werd duidelijk dat hier in 2013 van 11 tot 20 juni ook twee vogels aanwezig waren. Of er in 2013 of in 2014 ook daadwerkelijk gebroed is, is niet duidelijk. In het recente verleden werd de soort tweemaal vastgesteld. Op 15 en 16 mei 2012 werd overdag een vogel opgestoten in de duinen bij Valkenisse (verboden gebied) en op 6 juni 2004 was ook al een zingende vogel aanwezig in Oranjezon. Tot begin jaren ’70 was de soort een schaarse broedvogel op Walcheren. Daarna waren er nog meldingen in 1986 en 1991.
Nachtzwaluw, zang (en aan het einde vleugelklappen), Oranjezon, 9 juni 2014. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.
Nachtzwaluw, roep tijdens vlucht, Oranjezon, 9 juni 2014. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.
9. Struikrietzanger
Jaco Walhout onderstreepte in de vroege ochtend van 13 juni zijn kandidatuur voor de titel ‘geluidenkoning 2014’ met de ontdekking van de eerste Struikrietzanger voor Walcheren, op alweer het opslagterrein van Westkapelle. Was er kort na de ontdekking nog even twijfel, deze werd al snel weggenomen toen de vogel frequenter ging zingen. Tot halverwege de middag liet de vogel zich horen aan (slechts) vijftien vogelaars en ’s avonds nog aan twee anderen. De volgende dag was hij al weer verdwenen. Deze vogel is inmiddels door de CDNA aanvaard als 28e Struikrietzanger voor Nederland en pas de tweede voor Zeeland.
Struikrietzanger, opslagterrein Westkapelle, 13 juni 2014. Geluidsopname: Thomas Luiten.
10. Gestreepte Strandloper
Op 22 juli ontdekte Rob Sponselee ’s morgens een Gestreepte Strandloper in de meest noordelijke plas van het Zandvoortweggebied bij Sint Laurens. De vogel liet zich tot halverwege de middag fraai bekijken, maar leek daarna te zijn vertrokken. De eerste Gestreepte Strandloper werd pas in 2002 voor het eerst op Walcheren vastgesteld. De aanleg van het Noordervroon in 2007 bleek voor waarnemingen van deze soort een gouden greep. In 2008 t/m 2013 werden hier niet minder dan 8 ex gezien. De vogel van 22 juli van dit jaar was dus de tiende op Walcheren, maar pas de eerste in het Zandvoortweggebied.
Bruinkopgors, opslagterrein Westkapelle, 23 juli 2014. Foto: Rob Halff.
11. Bruinkopgors
Floor Arts toonde op 23 juli voor eens en altijd aan dat het opslagterrein van Westkapelle in geen enkele maand meer overgeslagen kan worden. Hij ontdekte zomaar een mannetje Bruinkopgors. Een uitgebreide zoekactie door tien Walcherse vogelaars was tevergeefs, maar een nieuwe poging aan het begin van de avond was wel succesvol. De vogel foerageerde in het helm bovenop het plateau. Die avond en ook de volgende dag kwamen meer dan 200 vogelaars op de vogel af. Op de 25e kon de Bruinkopgors niet meer worden teruggevonden. Dit geval is inmiddels aanvaard als 12e geval voor Nederland en tweede voor Zeeland. Het was bovendien voor het eerst sinds 1995 dat de soort in ons land opdook.
Grauwe Kiekendief, Aagtekerke, 17 augustus 2014. Foto: Kris de Rouck.
12. Morinelplevier
De afgelopen voorjaren werden we met enige regelmaat verwend met een groepje Morinelplevieren in zomerkleed, veelal in de omgeving van de Hollandseweg bij Meliskerke. Dat was dit jaar niet anders. Op 26 aug gebeurde er echter iets unieks, wat we tot op heden vooral van het plateland van België kenden. Klassieke weersomstandigheden (noordoostenwind en regen) zorgden er voor dat er bijzondere aantallen Morinelplevieren naar beneden kwamen. Thomas Luiten telde rond het middaguur niet minder dan 35 vogels. Zoals wel vaker bij deze soort, wisselden de aantallen de daaropvolgende dagen. De groep was een ware trekpleister voor tientallen vogelaars.
Morinelplevieren, Hollandseweg Meliskerke, 26 augustus 2014. Foto: Thomas Luiten.
13. Zwarte Ibis
Walcheren pikte ook een graantje mee met een influx van Zwarte Ibissen, die al een jaar lang veel waarnemingen in Nederland oplevert. Arjen van Gilst ontdekte op 25 aug net als vorig jaar een vogel in het Zandvoortweggebied. Hoewel deze na enkele uren leek te zijn vertrokken, zag hij hier twee dagen later weer een vogel overvliegen. Jaco Walhout fotografeerde op 26 aug twee Zwarte Ibissen in een weiland bij woonboulevard De Mortiere, Middelburg. Deze vogels vlogen al na enkele minuten weg. In totaal zijn en nu acht Zwarte Ibissen op Walcheren gezien.
Duinpieper, opslagterrein Westkapelle, 30 augustus 2014. Foto: Jaap Kolijn.
14. Roodkopklauwier
Op 3 sept werden Angelique Belfroid en Jan Goedbloed in de duinen bij Dishoek verrast doordat er opeens een juveniele Roodkopklauwier voor hen in een struikje zat. Ze kregen maar weinig tijd om de vogel te bekijken, want binnen enkele seconden vloog hij weer weg. Achteraf kwamen ze tot de conclusie dat het niets anders geweest kon zijn dan een jonge Roodkopklauwier. Dit was de zesde keer dat er een Roodkopklauwier op Walcheren werd gezien. Na vogels in okt 1984 en sep 2001 werd de soort de afgelopen vier jaar steeds eenmaal vastgesteld.
Kleinste Jager, Westkapelle, 31 augustus 2014. Foto: Thomas Luiten.
Draaihals, opslagterrein Westkapelle, 5 september 2014. Foto: Corstiaan Beeke.
Kleinste Jager, Westkapelle, 24 september 2014. Foto: Pim Wolf.
15. Roze Spreeuw
Ralf Joosse zag op 6 okt langs de Buttingseweg bij Sint Laurens gedurende een half uur een juveniele Roze Spreeuw in een klein groepje Spreeuwen. Na verstoring door een Slechtvalk verdween de vogel uit beeld en kon niet meer worden teruggevonden. Dit is de elfde keer dat er een Roze Spreeuw op Walcheren is gezien. Slechts twee van deze vogels waren ‘twitchbaar’.
16. Siberische Boompieper
Op 13 okt werd door Thomas Luiten voor de derde keer een overvliegende Siberische Boompieper op De Nolle met audio-opnames gedocumenteerd. Eerder gebeurde dit op 8 okt 2012 en op 10 nov 2012. Al deze gevallen wachten momenteel op het oordeel van de CDNA.
Siberische Boompieper, telpost De Nolle, 13 oktober 2014. Geluidsopname: Thomas Luiten.
Middelste Jager, Westkapelle, 22 oktober 2014. Foto: Johannes Luiten.
17. Topdag maakt zeetrektelseizoen in één keer goed!
In een ronduit saai zeetrektelseizoen was daar opeens 22 oktober 2014. Een dag die op basis van de weersvoorspellingen een echte topdag op Westkapelle moest worden. En een topdag werd het! Naast topaantallen langsvliegende Rotganzen (8501 ex) en Bonte Strandlopers (7915 ex) passeerden er ook 281 Middelste Jagers en 40 Rosse Franjepoten! Wat Middelste Jagers betreft is dit landelijk het vijfde dagtotaal ooit. Voor Rosse Franjepoten betreft dit volgens www.trektellen.nl een nationaal dagrecord, maar er werden op 22 oktober 2011 niet minder dan 74 langstrekkende vogels geteld vanaf Terschelling. Desondanks een fenomenaal aantal!
Bladkoning, opslagterrein Westkapelle, 26 oktober 2014. Foto: Thomas Luiten.
Grauwe Franjepoot, Oranjedijk Vlissingen, 4 november 2014. Foto: Corstiaan Beeke.
18. Amerikaanse Wintertaling
De Amerikaanse Wintertaling die Marcel Klootwijk op 11 nov in het Noordervroon bij Westkapelle ontdekte, werd al jaren voorspeld als nieuwe Walcherensoort. Weinigen zullen echter verwacht hebben dat de eerste in november zou opduiken en ook dat hij de volgende dag alweer vertrokken zou zijn. Dat bleek wel het geval. Dit was de tiende keer dat er een Amerikaanse Wintertaling in Zeeland werd gezien.
IJseend, zeedijk Westkapelle, 9 november 2014. Foto: Thomas Luiten.
Rosse Franjepoot, binnenzijde Veerse Dam, 19 november 2014. Foto: Piet de Poorter.
19. Meenatortel
Op 14 dec – toen het donker was en niemand het zag – voerde Bram Dingemanse uit Zoutelande een (onzekere) Oosterse Tortel op in op www.waarneming.nl. Hij had de vogel diezelfde middag vanuit zijn woonkamer gefotografeerd, maar daarna niet meer gezien. Op basis van de foto’s werd vastgesteld dat het om een Meenatortel ging, een soort die pas drie keer eerder in Nederland werd gezien. Een uitgebreide zoekactie leverde de volgende dag niets meer op. Desondanks is de kans groot dat de vogel nog altijd in de omgeving (noordrand Zoutelande) rondhangt.
Parelduiker, binnenhaven Vlissingen, 6 december 2014. Foto: Jaap Kolijn.
20. Groenlandse Kolgans
Tenslotte ontdekte Pim Wolf op 21 dec een 1e-winter Groenlandse Kolgans tussen Kolganzen in het Zandvoortweggebied. Toen hij de vogel meldde, bleek Rob Sponselee de bewuste vogel een dag eerder ook al kort in beeld te hebben gehad. Deze toch lastig te herkennen ondersoort liet zich de middag van de 20e en de volgende dagen ook nog aan een handjevol andere waarnemers zien. Indien aanvaard betreft dit de eerste voor Walcheren. Een waarneming van 12 januari 2007 in dezelfde polder is nooit ingediend bij de CDNA.
Groenlandse Kolgans, 1kj (centraal vooraan), Zandvoortweggebied, 22 december 2014. Foto: Merijn Loeve.
Dank gaat uit naar alle vogelaars die op Walcheren hun ogen en oren goed de kost hebben gegeven (ook al diegenen die niet met name genoemd zijn, maar eveneens hard hun best hebben gedaan), en alle fotografen die hun foto’s ter beschikking stelden voor dit overzicht en voor de weekjournaals. En nu maar hopen dat 2015 nóg beter wordt!
Een ronduit schitterende afsluiter van 2014 in mijn mailbox. Heerlijke foto’s ! Meer van dat.
Fraai overzicht, erg mooie foto’s!
Fantastisch zo’n overzicht van wat er op Walcheren allemaal te genieten is voor een vogelaar. Genoten van de foto’s en de geluidsfragmenten. Daar kan een papieren versie van het Zwelmpje niet tegen op.
Wat een rijkdom ! Ik kon er mee van genieten en dit is een uitnodiging om in Zeeland nog meer te snoepen van de natuur !