Met in totaal 264 waargenomen vogelsoorten was 2017 voor Walcherse begrippen een ‘normaal’ jaar. In de jaren 2010-2016 werden gemiddeld 268 soorten genoteerd. De enige soort die dit jaar nieuw was voor Walcheren was meteen ook nieuw voor Nederland: de Siberische Gierzwaluw die op 12 juni bij Westkapelle opdook. Deze is – net als de Izabeltapuit van vorig jaar – inmiddels aanvaard door de CDNA. Daarmee telt de officiële soortenlijst van Walcheren nu 350 soorten. De genoemde aantallen zijn inclusief Zwarte Rotgans, Witbuikrotgans, Engelse, Noordse en Rouwkwikstaart en Siberische Tjiftjaf. Van enkele van de meest bijzondere waarnemingen zijn de ‘ontdekkingsverhalen’ te lezen in een aparte rubriek op deze site. Het samenstellen van de top-20 aan meest bijzondere waarnemingen is net als de vorige drie jaren enigszins willekeurig gedaan, dus er vallen ook verschillende leuke waarnemingen buiten de boot. Heel wat van de getoonde foto’s en filmpjes zijn al eerder opgenomen in de waarnemingenoverzichten, maar dat mag de pret niet drukken. Veel lees-, kijk- en luisterplezier!

1. Witkopgors

Het jaar was nog maar net begonnen, toen Marcel Klootwijk op 3 januari een mannetje Witkopgors ontdekte langs de Polredijk ter hoogte van de caisson. Bizar genoeg was dit exact dezelfde locatie als waar tien weken eerder een 1kj vrouwtje Witkopgors zat. De vogel was in gezelschap van drie Geelgorzen en liet zich diezelfde middag door enkele tientallen vogelaars fraai bekijken. De dag er na zagen nog maar twee mensen de Witkopgors. Latere zoekacties waren tevergeefs. Na een adult mannetje op de zeedijk van Westkapelle op 30 oktober 1987 en het 1kj vrouwtje op 24 oktober 2016 langs de Polredijk was dit de derde keer dat er een Witkopgors op Walcheren opdook. Deze waarneming is inmiddels door de CDNA aanvaard als 46e geval voor Nederland.

1e wk mannetje Witkopgors, Polredijk – Veere, 3 januari 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

2kj Grote Burgemeester, zeedijk Westkapelle, 15 januari 2017. Foto: Thomas Luiten.

Grote Pieper, Zandvoortweggebied, 8 februari 2017. Foto: Henk Huige.

2. IJseend

Een duo IJseenden overwinterde voor de Walcherse kust ter hoogte van Zoutelande. De laatste waarneming (van 1 ex) was op 9 april. Langs Westkapelle vlogen IJseenden op 2 jan (1 ex), 24 feb (1 ex), 6 okt (2 ex) en 29 okt (1 ex). Leuk was dat het tweetal dat daar op 6 okt langs vloog, later die dag op meerdere plaatsen langs de Belgische kust werd gezien.

IJseenden, voor de kust van Zoutelande, 8 februari 2017. Foto: Lenn van de Zande.

Ransuil, Dishoek, 21 februari 2017. Foto: Marten Peene.

3. Zeearend

Er overwinterde een Zeearend op Aardbeieneiland in het Veerse Meer. Ondanks het oprukken van de soort in Nederland is dit erg bijzonder voor onze regio. De vogel maakte af en toe een uitstapje naar het Zandvoortweggebied (2 januari) en het Oude Veerseweggebied (16 en 17 februari) en werd op die laatste datum meteen voor het laatst gezien. Ook leuk was de 1kj Zeearend, die in de middag van 24 september boven de duinstrook tussen Dishoek en Vlissingen werd gezien. Op foto’s kon zelfs de kleurringcombinatie worden afgelezen: links zwart AV15, rechts oranje. Het betreft één van de twee jongen die dit jaar is uitgebroed en vervolgens geringd in het Zwarte Meer, Overijssel.

1kj Zeearend, Klein Valkenisse, 24 september 2017. Foto: Arjan van Gilst.

Witbuikrotganzen, zeedijk Westkapelle, 25 februari 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

Roerdomp, Groot Vroon – Dishoek, 25 februari 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

Sneeuwgors, Sloehaven, 1 maart 2017. Foto: Lenn van de Zande.

Koereiger, Brigdamseweg – Middelburg, 31 maart 2017. Foto: Corine Osté.

Vrouwtje Strandplevier, strand Oranjezon, 16 april 2017. Foto: Marcel Klootwijk.

4. Witwangstern

Op 18 april zag Thomas Luiten twee Witwangsterns vanuit zijn woning aan de Boulevard van Vlissingen. De vogels vlogen in oostelijke richting, de Westerschelde op. Waarnemingen van Witwangsterns op Walcheren zijn (precies) op één hand te tellen. Dit was het eerste voorjaarsgeval en meteen ook de eerste waarneming buiten Westkapelle. Opmerkelijk genoeg heeft Thomas nu vier van de vijf waarnemingen op zijn naam staan.

3kj Kraanvogel, Zandvoortweggebied, 28 april 2017. Foto: Corine Osté.

5. Roodkopklauwier

Tijdens een rondje hardlopen zag Mariëlle Berkenbosch op 21 mei een Roodkopklauwier jagen vanuit een haag langs de Noordweg, Westkapelle. De melding door Jan Tuin lokte al vlug een twintigtal vogelaars, die de vogel vervolgens ook nog mooi konden bekijken. De volgende dag was het beestje verdwenen. Op 8 juni fotografeerde Hans Huvers een Oranjezon nog een Roodkopklauwier. Deze waarneming werd helaas pas later gedeeld. Dit waren de 8e en 9e Roodkopklauwier op Walcheren. Opmerkelijk genoeg werd de soort vóór 2011 slechts twee keer op Walcheren gezien en was de vogel in Oranjezon de derde eenmanswaarneming in vijf jaar tijd in dit gebied.

Roodkopklauwier, Westkapelle, 21 mei 2017. Foto: Paul van Tuil.

6. Bijeneter

Verrassend was de terugkeer van Bijeneters in de noordelijke duinstrook van Walcheren. Op 17 mei werden er weer twee vogels gemeld en net als vorig jaar kwam de soort hier tot broeden. Vanaf 26 juli werden eerst drie en later maximaal zes vogels gezien. Het lijkt dus om één broedpaar te gaan, dat vier jongen heeft grootgebracht. Omwille van de verstoringsgevoeligheid van de soort is de aanwezigheid van de Bijeneters niet breed bekendgemaakt.

Bijeneters, noordelijk duingebied Walcheren, 26 mei 2017. Foto: Paul van Tuil.

Roodmus, Fort den Haak – Vrouwenpolder, 30 mei 2017. Geluidsopname: Maarten Sluijter.

7. Siberische Gierzwaluw

Met afstand dé soort van het jaar, wellicht zelfs in heel Nederland, was de Siberische Gierzwaluw die Thomas Luiten op 12 juni boven het Noordervroon zag vliegen. De waarnemingstijd was precies lang genoeg om de determinatie rond te krijgen en een o zo gewenste serie foto’s te schieten. Toegesnelde vogelaars kwamen allemaal te laat. Dit betekent dat Thomas nu de enige in heel Nederland is die deze soort op zijn lijst heeft staan. Het verhaal achter deze droomontdekking is hier te lezen.

Siberische Gierzwaluw, Noordervroon – Westkapelle, 12 juni 2017. Foto’s: Thomas Luiten. 

Juveniele Zwarte Ooievaar, Sint Laurens, 18 juli 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

8. Hop

Op 4 augustus zagen bewoners aan de Nadorstweg in Middelburg een Hop in hun tuin foerageren. De volgende dag werd vermoedelijk dezelfde vogel door andere mensen in hun tuin in de wijk Klarenbeek gezien. Dit was hemelsbreed 700 meter van de eerste plek verwijderd. De gastvrije bewoners gaven de waarneming door aan Joop Scheijbeler, waarna een paar handenvol vogelaars in de gelegenheid werden gesteld om mee te genieten. Dat een Hop sowieso wel van tuinen houdt, bleek wel toen Matthijs Broere (op 1 september aan de Noordweg in Middelburg) en Jan Willemse (6 september, Sint Laurens) vervolgens ook nog deze soort op hun tuinlijst konden bijschrijven.

Hop, Middelburg, 5 augustus 2017. Foto: Thomas Luiten.

9. Amerikaanse Goudplevier

Op 8 augustus ontdekten Robert van Tiel en Mauro Pattikawa een Amerikaanse Goudplevier in een groepje Goudplevieren in het Noordervroon. De vogel liet zich slechts twee uurtjes zien en was daarna spoorloos. Anderhalve maand later, op 20 september, vond Griet Nijs aan het eind van de ochtend ook een Amerikaanse Goudplevier, deze keer in het Zandvoortweggebied. Deze vogel werd tot in de avond gezien. Op basis van de inmiddels verder gevorderde rui kan dit heel goed dezelfde vogel als die van Westkapelle geweest zijn. Daarmee was de koek nog niet op, want Arjen van Gilst ontdekte op 2 november naar mag worden aangenomen weer dezelfde Amerikaanse Goudplevier, nu langs de Stenen Kruisweg bij Buttinge. Ook deze vogel was na een paar uurtjes weer kwijt en werd ook de daaropvolgende dagen niet meer teruggevonden. Er vanuit gaande dat we inderdaad drie keer dezelfde vogel hebben gezien, gaat het hier om de vierde Amerikaanse Goudplevier voor Walcheren. Eerdere gevallen waren van 24 t/m 26 mei 1994 in van 12 januari t/m 12 februari 2004 in het Zandvoortweggebied en op 3 oktober 1996 bij Meliskerke.

https://www.youtube.com/watch?v=0bvuOWLutjk&t=22s

Amerikaanse Goudplevier, Stenen Kruisweg – Buttinge, 2 november 2017. Video: Thomas Luiten.

10. Zwarte Ibis

In de middag van 23 augustus zag Tim Raats twee Zwarte Ibissen in het Noordervroon. Wat later in de middag waren de vogels spoorloos. Aan het begin van de avond werden wel twee vogels net over de grens in België (net west van het Zwin) gemeld. Dat kunnen zomaar dezelfde vogels zijn geweest. Dit was de achtste waarneming van Zwarte Ibissen op Walcheren, met in totaal nu elf vogels. Daarbij was slechts een voorjaarswaarneming, op 4 juni 2010 in het Noordervroon. Opmerkelijk genoeg werd de eerste Zwarte Ibis pas vrij recent – in 2004 – op ons eiland gezien.

Zwarte Ibissen, Noordervroon – Westkapelle, 23 augustus 2017. Foto: Tim Raats.

11. Steppekiekendief

Rob Sponselee zag op 24 augustus aan het einde van een trektelling vanuit ’t Kiekuus op Westkapelle opeens een juveniele Steppekiekendief langsvliegen. Drie anderen zagen de vogel even later nog ver over zee vliegen vanaf het Zuiderhoofd. Dit was de enige Steppekiekendief die dit jaar op Walcheren werd gezien en in totaal de zesde overtuigend gedocumenteerde op ons eiland.

Draaihals, Ritthem, 2 september 2017. Foto: Thomas Luiten.

12. Roodpootvalk

Niet de zeldzaamste soort in dit overzicht, maar wel een hele fijne was de juveniele Roodpootvalk die Rob Sponselee op 1 september ontdekte langs de Meinersweg bij Hoogelande. De vogel bleef tot 12 september en bleek een heuse publiekstrekker. Bovendien liet hij zich af en toe nog mooi fotograferen ook. De Roodpootvalk maakte er zijn handelsmerk van om Torenvalken het werk te laten doen (muizen vangen) en de buit vervolgens op soms nogal agressieve wijze afhandig te maken. Dit was meteen ook de enige Roodpootvalk die dit jaar op Walcheren werd gezien.

https://www.youtube.com/watch?v=3fWGac_rBFE

Roodpootvalk, Meinersweg – Hoogelande, 1 september 2017. Video: Corstiaan Beeke.

1kj Roodpootvalk, Meinersweg – Hoogelande, 3 september 2017. Foto: Kris de Rouck.

Juveniele Gestreepte Strandloper en juveniele Grauwe Franjepoot, Noordervroon Westkapelle, 3 september 2017. Foto: Kris de Rouck.

13. Reuzenstern

Op 9 september werd door twee Belgen een langsvliegende Reuzenstern gezien bij Westkapelle. Reuzensterns worden niet jaarlijks gezien op Walcheren. Dit was in totaal de 7e die in het najaar langs Westkapelle vloog. De meeste andere Reuzensterns (ca. 10 ex) werden tijdens de voorjaarstrek tussen Vlissingen en de Sloehaven opgemerkt, verschillende keren na telefonisch contact met Belgische trektellers.

Velduil, Steenheulweg – Hoogelande, 9 september 2017. Foto: Marten Peene.

14. Vorkstaartmeeuw

Met een jaartotaal van twaalf langstrekkende Vorkstaartmeeuwen bij Westkapelle was 2017 weer eens een aardig jaar voor deze soort. In de jaren 2012-2016 werden in totaal slechts 5 ex gezien. Tussen 13 en 15 september vlogen acht Vorkstaartmeeuwen langs Westkapelle en tussen 2 en 8 oktober nog eens 4 ex. Beste dag was 14 september met vijf vogels. Op 8 oktober was een excursie met Deltasafari in één keer geslaagd, toen er een Vorkstaartmeeuw een tijdje achter de excursieboot hing voor de kust van Zoutelande.

1kj Vorkstaartmeeuw, Westkapelle, 13 september 2017. Foto: Thomas Luiten.

15. Noordse Pijlstormvogel

Typisch zo’n soort waarvan goede jaren afwisselen met heel matige jaren. In de jaren 2013 t/m 2015 werden in totaal slechts 10 ex gezien, terwijl 2016 het met 26 ex iets beter deed. Dankzij drie topdagen was 2017 met 523 ex opeens weer een heel goed jaar voor Noordse Pijlstormvogels. Vergelijkbare aantallen zagen we op Westkapelle in 2004 (505 ex) en in 2011 (605 ex). Topdagen in 2017 waren 12 t/m 14 september met respectievelijk 190, 135 en 171 vogels. Al deze dagen staan meteen ook in de landelijke top-tien.

Noordse Pijlstormvogel, Westkapelle, 14 september 2017. Foto: Kris de Rouck.

16. Siberische Boompieper

In 2012 werd voor het eerst de roep van een Siberische Boompieper opgenomen op telpost De Nolle. Tot en met 2016 was het aantal inmiddels opgelopen tot minimaal zes vogels. Dit jaar kwamen daar weer drie exemplaren bij, op 25 september en 10 en 19 oktober. Rob Sponselee dacht op 9 oktober in de ruigte ten noorden van de Oostkreek van Westkapelle twee vogels aan de grond gevonden te hebben, maar kreeg de determinatie helaas niet met zekerheid rond. Een mooie uitdaging voor het komende jaar!

Siberische Boompieper, telpost De Nolle, 19 oktober 2017. Geluidsopname: Thomas Luiten.

17. Dwerggors

Dat in het najaar regelmatig trektellen op De Nolle met meedraaiende audioapparatuur bijna jaarlijks langstrekkende Dwerggorzen oplevert, is inmiddels wel bekend. Dit jaar werd er daar op 29 september weer eentje gehoord en de roep opgenomen. Unieker was de Dwerggors die Jaco Walhout diezelfde dag ontdekte in wat takkenbossen aan de rand van de begraafplaats van Westkapelle. De vogel kon nog door een handjevol andere vogelaars bekeken worden, voordat hij definitief uit beeld verdween. Dit was de eerste ‘twitchbare’ Dwerggors op Walcheren sinds een vogel op het opslagterrein van Westkapelle in september 1990!

Dwerggors, begraafplaats – Westkapelle, 29 september 2017. Foto: Jaco Walhout.

Bladkoning, begraafplaats Westkapelle, 29 september 2017. Foto: Piet de Poorter.

18. Kleine Vliegenvanger

Jos Tramper ving op 2 oktober een 1e jaars Kleine Vliegenvanger in zijn tuin in Westkapelle. Typisch zo’n soort waar fanatiekelingen elk najaar naar zoeken op Walcheren, maar die slechts zelden ook daadwerkelijk gevonden wordt. Een handjevol inderhaast opgetrommelde vogelaars kreeg de kans de vliegenvanger ook even te bekijken en te fotograferen, alvorens het beestje zijn vrijheid terug kreeg. Dit was het 15e geval van deze soort op Walcheren. De laatste was al weer zeven jaar geleden.

1kj Kleine Vliegenvanger, begraafplaats Westkapelle, 2 oktober 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

19. Geelsnavelduiker

Lennart Verheuvel werd op 3 oktober tijdens het zoeken naar bijzondere zangvogels op het puinpad van Westkapelle verrast door een overvliegende duiker. Zonder er bij na te denken schoot hij een aantal plaatjes. Digitaal overleg over de identiteit van de vogel leverde duidelijkheid op: hij had niets minder dan een heuse Geelsnavelduiker gezien! De vogel werd jammerlijk gemist door de tellers bij ’t Kiekuus, wat de waarneming des te unieker maakt. Dit was de vijfde keer dat er een Geelsnavelduiker op Walcheren werd gezien. Eerdere gevallen waren op 10 en 11 januari 1982 op het Veerse Meer, van 6 t/m 9 februari 1985 in de Sloehaven en op 9 november 1985 en 29 oktober 2001 langsvliegend bij Westkapelle. De waarneming is inmiddels aanvaard als 40e Geelsnavelduiker in Nederland.

Geelsnavelduiker, puinpad Westkapelle, 3 oktober 2017. Foto: Lennart Verheuvel.

Juveniele Kleinste Jager, Westkapelle, 6 oktober 2017. Foto: Adri Clements.

Vaal Stormvogeltje, Westkapelle, 6 oktober 2017. Foto: Thomas Luiten.

https://www.youtube.com/watch?v=mgWrhg9o1lI

Vaal Stormvogeltje, Westkapelle, 6 oktober 2017. Video: Thomas Luiten.

20. Stormvogeltje

Hoewel Westkapelle één van de beste plekken in Nederland is om deze soort waar te nemen, zien we niet jaarlijks een Stormvogeltje. Met zes vogels was 2017 ruimschoots het beste jaar sinds het recordjaar 2007. De Stormvogeltjes vlogen allemaal in oktober langs: op de 5e en de 8e één vogel en op de 6e en 29e twee exemplaren.

IJsgors, zeedijk Westkapelle, 1 november 2017. Foto: Marten Peene.

Rosse Franjepoot, Zandvoortweggebied, 1 november 2017. Foto: Marcel Klootwijk.

1kj Ruigpootbuizerd, zeedijk Westkapelle, 12 november 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

Mannetje Strandplevier, buitenhaven Vlissingen, 21 november 2017. Foto: Marten Peene.

1kj Pestvogel, Westhove – Oostkapelle, 27 november 2017. Foto: Marcel Klootwijk.

1e wk Kleine Burgemeester, strand Domburg, 4 december 2017. Foto: Corstiaan Beeke.

https://www.youtube.com/watch?v=oPrJqq-xEaA

1e wk Grote Burgemeester, zeedijk Westkapelle, 8 december 2017. Video: Corstiaan Beeke.

1kj Kuifaalscholver, buitenhaven Vlissingen, 8 december 2017. Foto: Lenn van de Zande.

Kleine Alk, Westkapelsche Kreek, 10 december 2017. Foto: Kris de Rouck.

Dank gaat ook dit jaar uit naar alle vogelaars die op Walcheren hun ogen en oren goed de kost hebben gegeven (ook al diegenen die niet met name genoemd zijn, maar eveneens hard hun best hebben gedaan), en in het bijzonder aan alle fotografen die hun foto’s ter beschikking stelden voor dit overzicht en ook voor alle waarnemingenoverzichten. Op naar een mooi 2018!