Het afgelopen jaar werden op Walcheren in totaal 266 soorten waargenomen. Dit aantal past prima in het rijtje van de voorgaande jaartotalen. In de jaren 2010-2015 werden respectievelijk 270, 268, 268, 272, 269 en 266 soorten op ons ‘eiland’ vastgesteld. Er werd dit jaar slechts één soort voor het eerst op Walcheren gezien: de Izabeltapuit. Indien aanvaard door de CDNA komt de officiële soortenlijst van Walcheren op 349 soorten. Van de drie soorten die in 2015 nieuw voor Walcheren waren (Witkeelkwikstaart, Kortteenleeuwerik, Brilzee-eend) is alleen de Kortteenleeuwerik aanvaard. De genoemde aantallen zijn inclusief Zwarte Rotgans, Witbuikrotgans, Engelse, Noordse en Rouwkwikstaart en Siberische Tjiftjaf. Van de meest bijzondere waarnemingen zijn enkele ‘ontdekkingsverhalen’ te lezen in een aparte rubriek op deze site. Het samenstellen van de top-20 aan meest bijzondere waarnemingen is net als de vorige twee jaren enigszins willekeurig gedaan, dus er vallen ook verschillende leuke waarnemingen buiten de boot. Een deel van de foto’s is al eerder getoond in de waarnemingenoverzichten, maar dat mag de pret niet drukken. Veel lees-, kijk- en luisterplezier!

IJsduiker, 2kj, Westkapelsche Kreek, 3 januari 2016. Foto: Kris de Rouck.

IJsduiker, Veerse Meer, 12 februari 2016. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.

1. Velduil

Vanaf eind nov 2015 verbleven enkele Velduilen in de Schorerpolder bij Ritthem. Aanvankelijk werden vier vogels gezien, begin dec 2015 zelfs een keer zes exemplaren. Ook in de eerste maanden van 2016 waren hier dagelijks nog maximaal drie Velduilen te zien, meestal jagend boven een veld met ruigte of zittend op paaltjes. Hoewel deze plek niet werd gedeeld met het grote publiek, deed de tamtam zijn werk en stonden er maandenlang elke dag wel enkele geïnteresseerden te posten aan de rand van het gebied. Al met al hebben er dus toch heel wat mensen plezier aan de Velduilen beleefd.

Velduil, Schorerpolder – Ritthem – 27 februari 2016. Foto: Thomas Luiten.

Velduil, Schorerpolder – Ritthem – 11 november 2016. Foto: Corine Osté.

2. Klapekster

Op 28 dec 2015 werd door Edward Mijnsbergen een Klapekster gemeld bij Ter Hooge. Klapeksters zijn schaarse doortrekkers, met jaarlijks meestal 1-5 waarnemingen op Walcheren. De doortrekperiode was nu echter al wel voorbij, dit bleek een heuse overwinteraar. De vogel bleef hier aanwezig tot 23 jan 2016, vaak lastig te vinden in de heggen aan de westzijde van Ter Hooge. Op 20 feb zag Jan Goedbloed vermoedelijk dezelfde Klapekster bij het Groot Vroon, Dishoek. Enkele dagen later zag Jan de vogel in de ruigte langs de Zuidweg ten noorden van Dishoek. Hier had de Klapekster het net als eerder bij Ter Hooge blijkbaar goed naar zijn zin. De vogel werd voor het laatst in die omgeving gezien op 21 mrt. Als overwinteraar is de soort echt zeldzaam op Walcheren. Slechts drie keer eerder werd er op Walcheren een Klapekster in december gezien: op 1 dec 1991 vloog een exemplaar langs De Nolledijk en in de jaren ’70 werd tweemaal een pleisterende vogel opgemerkt.

Klapekster, Polredijk Veere, 26 oktober 2016. Foto: Piet de Poorter.

3. Stormvogeltje

Verrassend was de waarneming van een Stormvogeltje dat op 15 jan naar noord langs Westkapelle vloog. Dit betrof in elk geval het eerste januari-geval voor Walcheren en mogelijk zelfs voor Nederland. Er werd ook nog een tweede Stormvogeltje gezien: op 2 okt naar zuidwest langs Westkapelle.

 

Roodhalsgans, Oude Veerseweggebied, 12 februari 2016. Foto: Marc Mangelschots.

4. Taigaboomkruiper

Op 15 mrt fotografeerde Marcel Klootwijk een Taigaboomkruiper net achter het pompstation in Oranjezon. Helaas bleef het bij deze eenmanswaarneming. Er is een handjevol eerdere waarnemingen van deze soort op Walcheren, waarvan er slechts eentje ook met foto’s gedocumenteerd is.

Taigaboomkruiper, Oranjezon, 15 maart 2016. Foto: Marcel Klootwijk.

5. Alpengierzwaluw

Op 27 mrt ontdekte Han Reijnhoudt een Alpengierzwaluw die aan de luwe binnenzijde van de duinen langs het puinpad van Westkapelle foerageerde. Drie kwartier later hing de vogel daar gelukkig nog steeds rond en kon vervolgens een uur lang door een vijftiental andere vogelaars worden bewonderd. De spectaculaire duikvluchten tot laag boven het bos staan op het netvlies van de euforische waarnemers gebrand. Een jagende Slechtvalk deed deze supersoort uiteindelijk uit het zicht verdwijnen. Dit was de vijfde waarneming van een Alpengierzwaluw op Walcheren. Bovendien betreft het vroegst aanvaarde geval van deze soort voor Nederland.

Alpengierzwaluw, puinpad Westkapelle, 27 maart 2016. Foto’s: Corstiaan Beeke (boven) en Paul van Tuil (onder).

6. Griel

Op 5 apr zag Corstiaan Beeke een Griel naast zich opvliegen tijdens een wandeling in Oranjezon. De vogel vloog een flinke ronde, zodat er een bewijsplaatje gemaakt kon worden, alvorens voorgoed uit het zicht te verdwijnen. In de late avond van 3 aug ontdekte Roger Joos een Griel aan de rand van een plasje langs de Zandvoortweg, Sint Laurens. De vogel werd voor het donker nog door vier andere waarnemers gezien, maar was de volgende dag spoorloos. Dit waren de zesde en zevende waarneming van een Griel op Walcheren.

Griel, Oranjezon, 5 april 2016. Foto: Corstiaan Beeke.

Steltkluut, Zandvoortweggebied, 13 april 2016. Foto: Corine Osté.

7. Bladkoning

Op 11 en 12 apr meldde Cor Moens achter de schermen met een slag om de arm een Bladkoning in zijn tuin in Arnemuiden. Op 14 apr zag hij de vogel weer en werd de waarneming publiek gedeeld. Daarna werd de vogel in de betreffende woonwijk gezien en soms gehoord t/m 19 apr. Dit betrof de eerste voorjaarswaarneming van deze soort in Zeeland en pas de vierde goed gedocumenteerde voor Nederland. Er volgde nog een goed najaar voor deze soort op Walcheren, met tussen 17 sept en 13 nov vele tientallen waarnemingen. Het vermelden waard zijn de twaalf verschillende Bladkoningen die op 8 okt door vier vogelaars werden waargenomen in en rondom Westkapelle.

Bladkoning, Arnemuiden, 14 april 2016. Foto: Corstiaan Beeke.

8. Roodkopklauwier

De zevende Roodkopklauwier voor Walcheren werd op 1 mei door Ben Smulders gezien in Oranjezon. Het betrof een adult mannetje, dat later op de dag en op de daaropvolgende dagen helaas niet meer kon worden terug gevonden. Van de zeven gevallen tot nu toe werden er vijf in de afgelopen zes jaar gezien en waren er slechts drie twitchbaar.

9. Roodstuitzwaluw

Op 3 mei zag Marcel Klootwijk bij camping Oranjezon een Roodstuitzwaluw overvliegen. Weer een eenmanswaarneming, net als de meeste eerdere gevallen. Dit betrof de achtste waarneming van een Roodstuitzwaluw op Walcheren, allemaal in de 21e eeuw.

10. Roodkeelpieper

Een van de fijnste ontdekkingen van het jaar was die van een adulte Roodkeelpieper in zomerkleed op 11 mei aan de randen van de meest noordelijke plas langs de Zandvoortweg door Mayro Pattikawa. De vogel liet zich bij tijd en wijle prachtig zien en bleek de volgende ochtend vroeg ook nog aanwezig. Roodkeelpiepers worden niet jaarlijks op Walcheren waargenomen en een vogel in zomerkleed aan de grond is helemaal uniek. In de tweede helft van september werd nog viermaal een overtrekkende vogel opgemerkt (3 ex Westkapelle, 1 ex Nolledijk).

Roodkeelpieper, adult zomerkleed, Zandvoortweggebied, 12 mei 2016. Foto: Piet de Poorter.

Kwartel, Boudewijnskerke, 15 juni 2016. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.

11. Bijeneter

In 2014 kende ornithologisch Walcheren een primeur met de eerste broedende Steltkluten. Dit jaar kwam daar een nogal onverwachte nieuwe broedvogelsoort bij. Dat in mei her en der een overtrekkende Bijeneter werd gezien is geweldig leuk, maar niet perse spectaculair. Een waarneming van 2 ex ter plaatse in duinbiotoop op 12 juni viel echter buiten de gangbare doortrekperiode van de soort en was dus meteen spannend. De waarneming kwam van de Beekshoekpolder en werd pas enkele dagen later ingevoerd door H. Polak. Op 18 juni was er een vervolgwaarneming, weer van twee vogels. Omdat de vogels zich die dag en de daaropvolgende dagen broedverdacht gedroegen (parend, voedseloverdracht) werden de waarnemingen voorlopig onder embargo geplaatst. Lokale vogelaars hielden de weken daarna de vogels van afstand nauwlettend in de gaten. Op verschillende dagen werden drie Bijeneters gezien, wat een voorzichtig vermoeden deed rijzen dat er niet één maar twee paartjes een broedpoging deden. Op 15 aug werden zes vogels gezien en twee dagen later zelfs negen of tien exemplaren: drie à vier volwassen vogels en zes net uitgevlogen juvenielen! Wat geweldig en dat zomaar op Walcheren! De vogels bleven nog bijna twee weken hangen. De laatste melding was op 28 aug.

Bijeneter, Beekshoekpolder, 24 juni 2016. Foto: Piet de Poorter.

Bijeneter, Beekshoekpolder, 19 augustus 2016. Geluidsopname: Matthias Koster.

Zwarte Ooievaar, 1kj, Westkapelle, 15 augustus 2016. Foto: Kris de Rouck.

12. Reuzenstern

Op 24 aug zag Henk Huige een groepje van drie Reuzensterns naar zuidwest over zijn tuin in Serooskerke vliegen. Een fijne toevalstreffer, want deze soort wordt niet jaarlijks gezien op Walcheren. De enige meldingen komen uit de doortrekperiode (april-mei en aug-sept). Tijd voor een pleisterende vogel! Wie vindt er eens eentje op het Schor van Ritthem, in het Zandvoortweggebied of in het Noordervroon?

Kuifaalscholver, 1kj, zeedijk Westkapelle, 28 augustus 2016. Foto: Thomas Luiten.

Duinpieper, puinpad Westkapelle, 30 augustus 2016. Geluidsopname: Corstiaan Beeke.

13. Steppekiekendief

Dennis van de Waart en Thomas Luiten zagen op 8 sept een juveniele Steppekiekendief over de begraafplaats van Westkapelle naar zuidwest vliegen. Hoewel de vogel slechts kort in beeld was, wisten beide waarnemers enkele recordshots te maken, waarop de determinatie bevestigd kon worden. Dit was de vijfde overtuigend gedocumenteerde waarneming van Steppekiekendief op Walcheren.

Dwerggors, telpost De Nolledijk, 27 september 2016. Geluidsopname: Thomas Luiten.

14. Siberische Boompieper

Nog zo’n inmiddels bijna jaarlijks terugkerend fenomeen: overtrekkende Siberische Boompiepers waarvan de roep door Thomas Luiten wordt herkend en opgenomen. Net als de voorgaande vier keer (8 okt 2012, 10 nov 2012, 13 okt 2014 en 10 nov 2015) was de ‘plaats delict’ telpost De Nolledijk, dit jaar op 27 sept en 16 okt. Op die laatste datum (Thomas Luiten en Marcel Klootwijk) ging het mogelijk om twee vogels. Eerst een overvliegende en roepende vogel (niet gezien) en anderhalf uur later een exemplaar dat opgestoten werd in de ruigte voor de telpost. In totaal zijn er nu dus zes of zeven goed gedocumenteerde gevallen van Siberische Boompieper op Walcheren.

Siberische Boompieper, telpost De Nolledijk, 16 oktober 2016. Geluidsopname: Thomas Luiten.

15. Grauwe Pijlstormvogel

Dit najaar werden we ondanks ruime ervaring met zeetrektellen op Westkapelle verschillende keren verrast met flinke aantallen Grauwe Pijlstormvogels in de middag. Verrast, omdat we er blijkbaar toch teveel vanuit gingen dat deze soort met name bij harde westen- tot noordwestenwind voor onze kust verschijnt. Zo passeerden er op 4 sept (W6) 30 ex en op 25 sept (ZW4) 22 ex. Gelukkig was de post ook op 28 september (WZW6) bemand, want vanaf een uur of drie ’s middags brak de trek van ‘grauwe pijlen’ opeens helemaal los. Achtereenvolgens werden uurtotalen genoteerd van 60 ex, 179 ex en 159 ex. Het dagtotaal van 429 Grauwe Pijlstormvogels was niet alleen een verpulvering van het oude record (313 ex op 1 okt 2008), maar tevens het op-een-na-hoogste aantal dat ooit op één dag vanaf een Nederlandse telpost werd gezien. Op 19 sept 1978 vlogen 518 ex langs Ameland. De ‘day after’, op 29 sept (ZW6) passeerden er nog eens 63 ex Westkapelle en op 2 okt (ZW4) nog 32 ex. Het jaartotaal van 619 ex was voor de telpost het hoogste ooit.

Grauwe Pijlstormvogel, Westkapelle, 2 oktober 2016. Foto’s: Kris de Rouck.

Vaal Stormvogeltje, Westkapelle, 2 oktober 2016. Foto: Kris de Rouck.

Middelste Jager, 1kj, Westkapelle, 6 november 2016. Foto: Kris de Rouck.

Smelleken, 1kj, zeedijk Westkapelle, 10 oktober 2016. Foto: Piet de Poorter.

16. Frater

Op zowel 12 okt (Piet de Poorter, puinpad) als op 22 okt (Rob Sponselee, manege) werd op Westkapelle een Frater gezien en gefotografeerd. Dit was tot twee keer toe echt een buitenkansje, aangezien de soort al jarenlang schaars in Zeeland is en zelfs zeldzaam op Walcheren. De laatste tien jaar zijn er met name niet goed gedocumenteerd eenmanswaarnemingen van overvliegende eenlingen. Uitzondering daarop was een groep van 35 Fraters op de dijk bij de Sloehaven op 25 febr 2013.

Frater, puinpad Westkapelle, 12 oktober 2016. Foto: Piet de Poorter.

17. Aziatische Goudplevier

De zesde Aziatische Goudplevier voor Walcheren werd op 17 okt door Thomas Luiten ontdekt langs de doorgaande weg net ten oosten van Zoutelande. De vogel was aanwezig in een groep van ongeveer 400 Goudplevieren en bleef ook de twee daaropvolgende dagen trouw aan deze locatie. Daarna leek de vogel te zijn verdwenen. Laat de ontdekking van deze vogel weer nieuwe motivatie zijn voor Walcherse vogelaars om groepen Goudplevieren af te zoeken op zeldzamere soorten. Het is wel weer een tijd voor een Amerikaanse! Een overzicht van de voorgaande gevallen op Walcheren is hier te vinden.

Aziatische Goudplevier, Zoutelande, 17 oktober 2016. Foto: Pim Wolf.

18. Witkopgors

Op zoek naar twee Geelgorzen vond Corstiaan Beeke op 24 oktober een 1e-kj vrouwtje Witkopgors net ten westen van de caisson van Veere langs de Polredijk. De vogel foerageerde daar met de twee Geelgorzen en liet zich zo nu en dan fraai zien. In het laatste uurtje daglicht waren nog negen andere vogelaars op tijd om deze dwaalgast ook te zien. De volgende dag waren de Geelgorzen nog ter aanwezig, maar van de Witkopgors geen spoor meer. Dit was de tweede keer dat deze soort op Walcheren opdook. De eerste was een adult mannetje op 30 okt 1987 op de zeedijk van Westkapelle (Jaco Walhout). De waarneming van 24 okt paste perfect in de influx van zeldzame soorten uit het oosten die dit najaar plaatsvond. Witkopgorzen broeden in Oost-Rusland, Azië en Siberië. In totaal werden er in 2016 vanaf 17 okt in Nederland niet minder dan 14 Witkopgorzen ontdekt. Om dat in een breder perspectief te plaatsen: tot en met 2015 werden er ‘slechts’ 35 gevallen aanvaard door de CDNA.

Witkopgors, 1kj vrouwtje, Polredijk Veere, 24 oktober 2016. Foto: Tobi Koppejan.

19. Izabeltapuit

Dé soort van het jaar was de 1e-kj Izabeltapuit die Thomas Luiten daags na de Witkopgors (25 okt) op een nabijgelegen gerooide bietenakker ontdekte, een primeur op Walcheren. De vogel liet zich na verloop van tijd prachtig zien en bleef de rest van de dag aanwezig. Een leerzaam beestje was het, waarmee een aantal Walcherse vogelaars nog geen enkele ervaring had. Dit betrof de eerste in Izabeltapuit in Zeeland en de twaalfde in Nederland. Ze werden overigens allemaal aan de kust gezien.

Izabeltapuit, 1kj, Polredijk Veere, 25 oktober 2016. Foto: Corstiaan Beeke.

Pestvogel, Vrouwenpolder, 25 oktober 2016. Foto: Kris de Rouck.

20. Pallas’ Boszanger

Zeer welkom was de Pallas’ Boszanger die Jaco Walhout aan het eind van de ochtend van 4 nov ontdekte op de roemruchte begraafplaats van Westkapelle. De vogel riep maar af en toe, maar liet zich het grootste deel van de middag wel zien, vaak in gezelschap van enkele Goudhaantjes. Pallas’ Boszangers duiken jaarlijks in kleine aantallen op in Nederland, meestal tussen medio oktober en medio november en veelal op de Waddeneilanden. Het laatste najaarsgeval op Walcheren was al zeven jaar geleden: 8 nov 2009 in het Vroonbos, Westkapelle. Tussendoor was er nog wel het eerste wintergeval van deze soort op Walcheren en in Zeeland: van 14 t/m 16 jan 2012 in Oranjezon.

Pallas’ Boszanger, begraafplaats Westkapelle, 4 november 2016. Foto: Jaco Walhout.

Kleine Alk, buitenhaven Vlissingen, 14 november 2016. Foto: Thomas Luiten.

Grote Burgemeester, 1kj, zeedijk Westkapelle, 19 november 2016. Foto: Corstiaan Beeke.

IJseenden, voor de kust van Zoutelande, 22 december 2016. Foto: Rob Sponselee.

Bokje, Grijpskerke, 30 december 2016. Foto: Martijn Schot.

Dank gaat ook dit jaar uit naar alle vogelaars die op Walcheren hun ogen en oren goed de kost hebben gegeven (ook al diegenen die niet met name genoemd zijn, maar eveneens hard hun best hebben gedaan), en aan alle fotografen die hun foto’s ter beschikking stelden voor dit overzicht en ook voor alle waarnemingenoverzichten. Laten we hopen op een nóg beter 2017!